Shiv Tandav Strotram - 1

The Shloka

———

जटाटवीगलज्जलप्रवाहपावितस्थले गलेऽवलम्ब्य लम्बितां भुजङ्गतुङ्गमालिकाम् ।

डमड्डमड्डमड्डमन्निनादवड्डमर्वयं चकार चण्डताण्डवं तनोतु शिवः शिवम् ॥

———

jaṭāṭavīgalajjalapravāhapāvitasthale gale’valambya lambitāṃ bhujaṅgatuṅgamālikām।

ḍamaḍḍamaḍḍamaḍḍamanninādavaḍḍamarvayaṃ cakāra caṇḍatāṇḍavaṃ tanotu śivaḥ śivam ॥

———

Meaning / Summary

हा श्लोक शिव तांडव स्तोत्रातील आहे. यात भगवान शंकराच्या रौद्र आणि मोहक रूपाचे वर्णन आहे. या श्लोकाच्या माध्यमातून भगवान शंकराची आराधना केल्याने सकारात्मक ऊर्जा मिळते, अशी मान्यता आहे.

ज्यांच्या जटांच्या वनराईतून गंगेचा प्रवाह वाहत आहे, आणि त्या प्रवाहाने त्यांचे कंठ पवित्र झाले आहेत; ज्यांनी आपल्या गळ्यात सापांची माळ घातली आहे, आणि जे ‘डम-डम’ अशा डमरूच्या नादात मग्न होऊन तांडव नृत्य करत आहेत, ते कल्याणकारी शिव माझे कल्याण करोत.

या श्लोकात भगवान शंकराच्या जटांमधून वाहणारी गंगा, गळ्यातील सापांची माळ आणि डमरूच्या नादात केलेल्या तांडव नृत्याचे वर्णन आहे. भगवान शिव सर्वांचे कल्याण करोत, अशी प्रार्थना केली आहे.

जटा म्हणजे शंकराच्या डोक्यावरील केसांचे बन. त्या जटांमधून गंगेचा प्रवाह अविरतपणे वाहत आहे. त्या गंगेच्या पाण्याने शंकराचे कंठ म्हणजे गळा पवित्र झाला आहे. त्यांच्या गळ्यामध्ये सापांची माळ आहे, आणि ते डमरू वाजवून चण्ड तांडव नृत्य करत आहेत. ते शिव म्हणजे शंकर माझे कल्याण करोत, मला आशीर्वाद देवोत.

This shloka is from the Shiva Tandava Stotram. It describes the fierce and beautiful form of Lord Shiva. It is believed that worshipping Lord Shiva through this shloka brings positive energy.

Whose throat is sanctified by the flow of water flowing through the forest of His matted hair, and around whose neck is hanging a garland of snakes; And who plays the ‘dam-dam’ sound of the damaru drum and performs the fierce Tandava dance, may that auspicious Shiva bestow prosperity.

This verse describes Lord Shiva with the Ganges flowing from his matted hair, a garland of snakes around his neck, and performing the Tandava dance to the rhythm of the damaru drum. It prays that Lord Shiva bestows auspiciousness upon all.

From the forest of Shiva’s matted hair, the Ganges river flows, purifying his throat. Around his neck hangs a garland made of enormous snakes. He is engrossed in the sound of the damaru, which resonates with ‘dam-dam’, and performs the intense Tandava dance. May that benevolent Shiva grant me well-being and blessings.

Sentence - 1

———

जटाटवीगलज्जलप्रवाहपावितस्थले

———

Meaning

ज्यांच्या जटांच्या वनराईतून गंगेचा प्रवाह वाहत आहे आणि त्यामुळे त्यांचे स्थान पवित्र झाले आहे.

Whose place is sanctified by the flow of water flowing through the forest of His matted hair.

Meaning of Words

जटाटवी		jaṭāṭavī
जटांचे वन, जटांचा समूह जटा म्हणजे शंकराच्या डोक्यावरील केसांचे बन. त्याला येथे वन म्हटले आहे, कारण त्या जटा खूप घनदाट आहेत.		Forest of matted hair A dense forest or thicket formed by matted hair. Refers to Lord Shiva’s hair.
गलत्		galat
वाहणारा, गळणारा एखाद्या ठिकाणाहून खाली पडणारा किंवा प्रवाहित होणारा.		Flowing, dripping Emitting or dropping a liquid. Signifies the continuous flow of the Ganges.
जल		jala
पाणी येथे पाण्याचा अर्थ गंगा नदी.		Water Specifically refers to the water of the Ganges river.
प्रवाह		pravāha
ओघ, धारा एका विशिष्ट दिशेने सतत वाहणारा पाण्याचा मोठा साठा.		Flow, stream A continuous current of water.
पावित		pāvita
पवित्र केलेले शुद्ध केलेले, निर्मळ केलेले.		Sanctified Made holy or pure.
स्थले		sthale
ठिकाण, स्थळ येथे शंकराच्या कंठाचा उल्लेख आहे, जो गंगेच्या प्रवाहाने पवित्र झाला आहे.		Place Refers to the location, specifically the throat of Lord Shiva.

Sentence - 2

———

गलेऽवलम्ब्य लम्बितां भुजङ्गतुङ्गमालिकाम् ।

———

Meaning

ज्यांच्या गळ्यात सापांची उंच माळ लोंबत आहे.

Around whose neck is hanging a garland of prominent snakes.

Meaning of Words

गले		gale
गळ्यात मानेभोवतीचा भाग.		Around the neck The part around the neck.
अवलम्ब्य		avalambya
धारण करून, लटकवून गळ्यामध्ये धारण केलेली.		Hanging, wearing To be suspended or hanging.
लम्बिताम्		lambitām
लोंबणारी खाली झुकलेली, गळ्यात घातलेली.		Hanging Suspended and dangling.
भुजङ्ग		bhujaṅga
साप सर्प, नाग.		Snake Serpent, referring to snakes worn as a garland.
तुङ्ग		tuṅga
उंच, मोठी मोठी आणि प्रभावी.		High, prominent Elevated, prominent, or large in size.
मालिकाम्		mālikām
माळ हार, साखळी.		Garland A string of objects worn as an ornament.

Sentence - 3

———

डमड्डमड्डमड्डमन्निनादवड्डमर्वयं

———

Meaning

जे ‘डम-डम’ अशा डमरूच्या नादात मग्न आहेत.

Who are engrossed in the sound of the damaru, resonating with ‘dam-dam’.

Meaning of Words

डमड्डमड्डमड्डमन्		ḍamaḍḍamaḍḍamaḍḍaman
डम डम डम डम असा आवाज डमरू वाद्याचा आवाज.		Dam-dam-dam-dam sound The onomatopoeic sound of the damaru drum.
निनाद		nināda
ध्वनी, आवाज गुंजणारा आवाज.		Resonance, sound A resounding or echoing sound.
वड्डमरवयम्		vaḍḍamarvayaṃ
डमरू वाजवणारे डमरू हे शंकराचे वाद्य आहे.		Playing the damaru One who plays the damaru, a small two-headed drum.

Sentence - 4

———

चकार चण्डताण्डवं तनोतु शिवः शिवम् ॥

———

Meaning

ज्यांनी चंड तांडव केले, ते शिव कल्याण करोत.

Performed the fierce Tandava dance, may that auspicious Shiva bestow prosperity.

Meaning of Words

चकार		cakāra
घडवून आणले, निर्माण केले.		Performed, did To do or perform.
चण्ड		caṇḍa
भयंकर, उग्र तीव्र, शक्तिशाली.		Fierce, intense Powerful and intense.
ताण्डवम्		tāṇḍavam
तांडव नृत्य शिवाचे नृत्य, रौद्र नृत्य.		Tandava dance The divine dance of Lord Shiva.
तनोतु		tanotu
करोत, देवोत प्रदान करोत, विस्तार करोत.		May bestow, may grant To spread, extend, or bestow.
शिवः		śivaḥ
शिव शंकर, कल्याणकारी.		Lord Shiva, the auspicious one.
शिवम्		śivam
कल्याण शुभ, मंगल.		Auspiciousness, well-being Goodness, prosperity, well-being.

---