Shiv Tandav Strotram - 4

The Shloka

———

करालभालपट्टिकाधगद्धगद्धगज्ज्वल- द्धनञ्जयाहुतीकृतप्रचण्डपञ्चसायके ।

धराधरेन्द्रनन्दिनीकुचाग्रचित्रपत्रक- प्रकल्पनैकशिल्पिनि त्रिलोचने रतिर्मम ॥

———

ಕರಾಲಭಾಲಪಟ್ಟಿಕಾಧಗದ್ಧಗದ್ಧಗಜ್ಜ್ವಲ- ದ್ಧನಂಜಯಾಹುತೀಕೃತಪ್ರಚಂಡಪಂಚಸಾಯಕೆ ।

ಧರಾಧರೇನ್ದ್ರನನ್ದಿನೀಕುಚಾಗ್ರಚಿತ್ರಪತ್ರಕ- ಪ್ರಕಲ್ಪನೈಕಶಿಲ್ಪಿನಿ ತ್ರಿಲೋಚನೇ ರತಿರ್ಮಮ ॥

———

karālabhālapattikādhagaddhagaddhagajjvala- ddhanañjayāhutīkṛtapracāṇḍapañcasāyake ।

dharādharendranandinīkucāgracitrapatraka- prakalpanaikaśilpini trilocane ratirmama ॥

———

Meaning

ಈ ಶ್ಲೋಕವು ಶಿವನ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ಕೊಂಡಾಡುತ್ತದೆ. ಶಿವನ ಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಉರಿಯುವ ಬೆಂಕಿಯು ಕಾಮದೇವನನ್ನು ಸುಟ್ಟುಹಾಕುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪಾರ್ವತಿಯ ಸ್ತನಗಳ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವ ಏಕೈಕ ಕಲಾವಿದನಾಗಿ ಆತನು ವರ್ಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ. ಅಂತಹ ತ್ರಿಲೋಚನನಲ್ಲಿ ಭಕ್ತನು ತನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಯಾವನ ಹಣೆಯ ಮೇಲಿನ ಬೆಂಕಿಯು ‘ಧಗದ್ಧಗ’ ಎಂದು ಉರಿಯುತ್ತಾ ಮನ್ಮಥನನ್ನು ಸುಟ್ಟು ಹಾಕಿತೋ, ಪರ್ವತರಾಜನ ಮಗಳಾದ ಪಾರ್ವತಿಯ ಸ್ತನಗಳ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವ ಏಕೈಕ ಕಲಾವಿದನೋ, ಅಂತಹ ತ್ರಿಲೋಚನನಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಮನಸ್ಸು ಲೀನವಾಗಲಿ.

ಈ ಶ್ಲೋಕವು ಶಿವನ ಶಕ್ತಿ, ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಕರುಣೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಶಿವನು ಕಾಮವನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆ, ಆದರೆ ಪಾರ್ವತಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ವಿನಾಶದ ನಡುವಿನ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.

This verse praises the glory of Shiva. It describes Shiva’s fiery forehead that burns Cupid and his artistic skill in adorning Parvati’s form. The devotee expresses their love for this three-eyed Lord.

My mind delights in Lord Shiva, the three-eyed one, whose forehead blazes with the fire that consumes Cupid (Manmatha), and who is the unique artist skilled at drawing patterns on the tips of the mountain king’s daughter, Parvati’s bosom.

This verse highlights Shiva’s power, beauty, and compassion. It suggests Shiva’s ability to destroy desire (represented by Cupid) while also celebrating beauty and love (represented by Parvati). It represents the balance between destruction and creation.

Sentence - 1

———

करालभालपट्टिकाधगद्धगद्धगज्ज्वल- द्धनञ्जयाहुतीकृतप्रचण्डपञ्चसायके ।

———

Meaning

ಭಯಾನಕವಾದ ಹಣೆಯ ಮೇಲಿನ ಬೆಂಕಿಯು ‘ಧಗದ್ಧಗ’ ಎಂದು ಉರಿಯುತ್ತಾ ಕಾಮದೇವನ ಐದು ಬಾಣಗಳನ್ನು ಆಹುತಿಯಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿತು.

Whose fearsome forehead blazes with the fire that consumes the mighty five arrows of Cupid (Manmatha).

Meaning of Words

Word	ಉಚ್ಚಾರಣೆ	Pronunciation	ಅರ್ಥ	Meaning
कराल	ಕರಾಲ	karāla	ಭಯಾನಕ, ಭಯಂಕರವಾದ	Fearsome, Terrible
भाल	ಭಾಲ	bhāla	ಹಣೆ	Forehead
पट्टिका	ಪಟ್ಟಿಕಾ	pattikā	ಹಣೆಯ ಪಟ್ಟಿ, ಹಣೆ	Forehead Plate
धगद्धगद्धगज्ज्वलत्	ಧಗದ್ಧಗದ್ಧಗಜ್ಜ್ವಲತ್	dhagaddhagaddhagajjvalat	ಧಗಧಗ ಎಂದು ಉರಿಯುವ	Blazing intensely, burning brightly with a ‘dhag dhag’ sound
धनञ्जय	ಧನಂಜಯ	dhanañjaya	ಅಗ್ನಿ, ಬೆಂಕಿ	Fire (another name for Agni)
आहुतीकृत	ಆಹುತೀಕೃತ	āhutīkṛta	ಆಹುತಿಯಾಗಿ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ	Offered as oblation, sacrificed
प्रचण्ड	ಪ್ರಚಂಡ	pracāṇḍa	ಭಯಾನಕ, ಪ್ರಚಂಡ	Fierce, Mighty, Terrible
पञ्चसायके	ಪಂಚಸಾಯಕೆ	pañcasāyake	ಐದು ಬಾಣಗಳು	Five arrows

Sentence - 2

———

धराधरेन्द्रनन्दिनीकुचाग्रचित्रपत्रक- प्रकल्पनैकशिल्पिनि त्रिलोचने रतिर्मम ॥

———

Meaning

ಪರ್ವತರಾಜನ ಮಗಳಾದ ಪಾರ್ವತಿಯ ಸ್ತನಗಳ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವ ಏಕೈಕ ಕಲಾವಿದನಾದ ತ್ರಿಲೋಚನನಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಪ್ರೀತಿ.

In the three-eyed one, the unique artist who conceives and draws decorative patterns on the tips of the mountain king’s daughter’s (Parvati’s) bosom, is my delight.

Meaning of Words

Word	ಉಚ್ಚಾರಣೆ	Pronunciation	ಅರ್ಥ	Meaning
धराधरेन्द्र	ಧರಾಧರೇಂದ್ರ	dharādharendra	ಭೂಮಿಯ ಅಧಿಪತಿ, ಪರ್ವತರಾಜ (ಹಿಮವಂತ)	Lord of the earth, King of mountains (Himalaya)
नन्दिनी	ನಂದಿನಿ	nandinī	ಮಗಳು	Daughter
कुचाग्र	ಕುಚಾಗ್ರ	kucāgra	ಸ್ತನದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ	At the tips of the breasts/bosom
चित्रपत्रक	ಚಿತ್ರಪತ್ರಕ	citrapatraka	ಚಿತ್ರಗಳ ವಿನ್ಯಾಸ	Design of patterns
प्रकल्पन	ಪ್ರಕಲ್ಪನ	prakalpana	ಕಲ್ಪಿಸುವವನು, ರೂಪಿಸುವವನು	Conceiving, forming
एक	ಏಕ	aika	ಏಕೈಕ, ಅನನ್ಯ	Only, Unique
शिल्पिनि	ಶಿಲ್ಪಿನಿ	śilpini	ಶಿಲ್ಪಿ, ಕಲಾವಿದ	Artist, Sculptor
त्रिलोचने	ತ್ರಿಲೋಚನೇ	trilocane	ಮೂರು ಕಣ್ಣುಗಳುಳ್ಳವನು, ತ್ರಿಲೋಚನ (ಶಿವ)	Three-eyed one, Shiva
रतिः	ರತಿಃ	ratiḥ	ಪ್ರೀತಿ, ಆನಂದ	Delight, love
मम	ಮಮ	mama	ನನ್ನದು	Mine

---