Who is Noble?

The Shloka

———

अयं निजः परो वेति

गणना लघुचेतसाम् ।

उदारचरितानां तु

वसुधैव कुटुम्बकम् ॥

———

అయం నిజః పరో వేతి గణనా లఘుచేతసామ్ ।

ఉదారచరితానాం తు వసుధైవ కుటుంబకమ్ ॥

———

Ayaṁ nijaḥ paro veti gaṇanā laghucetasām ।

Udāra-caritānāṁ tu vasudhaiva kuṭumbakam ॥

———

Meaning / Summary

ఈ శ్లోకం విశ్వ దృక్పథం మరియు కరుణ యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతుంది. ఇది పరిమితమైన, స్వార్థపూరితమైన ప్రపంచ దృష్టికోణానికి, మరియు విశాలమైన, సమగ్రమైన దృష్టికోణానికి మధ్య వ్యత్యాసాన్ని హైలైట్ చేస్తుంది. ఇది వ్యక్తులను స్వంతం మరియు గుర్తింపు యొక్క చిన్న చిన్న తేడాలను అధిగమించమని ప్రోత్సహిస్తుంది, ప్రపంచ ఐక్యత మరియు సోదరభావం యొక్క భావనను ప్రోత్సహిస్తుంది. ‘వసుధైవ కుటుంబకమ్’ అనే భావన ప్రాచీన భారతీయ తత్వశాస్త్రానికి మూలస్తంభం, ఇది అన్ని జీవుల మధ్య శాంతి, సామరస్యం మరియు పరస్పర గౌరవాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది.

ఇది నాది, అది పరులది అని సంకుచిత మనస్తత్వం కలవారు లెక్కలు వేస్తారు. విశాల హృదయం కలవారికైతే, ఈ భూమండలమే ఒక కుటుంబం.

ఈ శ్లోకం చిన్న మనసు గలవారికి మరియు గొప్ప మనసు గలవారికి మధ్య భేదాన్ని వివరిస్తుంది. చిన్న మనసు గలవారు ఇతరులను మరియు వస్తువులను ‘నాది’ లేదా ‘పరులది’ అని వర్గీకరిస్తారు, ఇది విభేదాలను పెంచుతుంది. దీనికి విరుద్ధంగా, ఉదాత్త స్వభావం కలవారు మొత్తం ప్రపంచాన్ని ఒకే కుటుంబంగా చూస్తారు, ఐక్యత మరియు భాగస్వామ్య మానవత్వ స్ఫూర్తితో అందరినీ ఆలింగనం చేసుకుంటారు.

This shloka emphasizes the importance of a universal perspective and compassion. It highlights the difference between a limited, self-centered worldview and an expansive, inclusive one. It encourages individuals to transcend petty distinctions of ownership and identity, advocating for a sense of global unity and brotherhood. The concept of ‘Vasudhaiva Kuṭumbakam’ is a cornerstone of ancient Indian philosophy, promoting peace, harmony, and mutual respect among all beings.

This is mine, and that is another’s – such distinctions are made by narrow-minded individuals. For those of noble character, however, the entire world is a family.

The shloka differentiates between people with small minds and those with broad minds. Small-minded people categorize others and possessions as ‘mine’ or ‘another’s’, fostering division. In contrast, noble-minded individuals see the entire world as one family, embracing everyone with a spirit of unity and shared humanity.

Sentence - 1

———

अयं निजः परो वेति गणना लघुचेतसाम् ।

———

Meaning

ఇది నాది, అది వేరొకరిది అని సంకుచిత మనస్తత్వం కలవారు లెక్కలు వేస్తారు.

This is mine, or that belongs to another – such a distinction is made by narrow-minded individuals.

Meaning of Words

अयं		అయం		Ayam
దగ్గరలో ఉన్న దానిని సూచించడానికి ఉపయోగించే పదం, ‘ఇది’ లేదా ‘ఈ వస్తువు’ అని అర్థం.			This Referring to something present or near, indicating ‘this one’ or ‘this thing’.
निजः		నిజః		Nijaḥ
నాది, స్వంతమైనది ఒక వ్యక్తికి చెందినది లేదా స్వంతమైనది అని సూచించే పదం, ‘తనది’ లేదా ‘వ్యక్తిగతమైనది’ అని అర్థం.			Mine, one’s own Denoting possession or belonging to oneself, indicating ‘one’s own’ or ‘personal’.
परः		పరః		Paraḥ
వేరొకరిది, పరుడు, ఇతర తనకు చెందనిది లేదా తన కానిది అయిన వ్యక్తిని లేదా వస్తువును సూచిస్తుంది; పరుడు లేదా బయటి వ్యక్తి.			Another’s, stranger, other Referring to someone or something that is not oneself or not belonging to oneself; a stranger or external entity.
वेति		వేతి		Va + Iti (Veti)
లేదా, అని (ఇతి తో కలిసి ‘వేతి’ గా ఏర్పడింది) ‘వ’ అంటే ‘లేదా’. ‘ఇతి’ అంటే ‘ఇలా’ లేదా ‘అని’. కలిపి, ‘వేతి’ అంటే ‘ఇదా అదా అని ఆలోచించడం’.			Or, thus (combined with ‘iti’ to form ‘veti’) ‘Va’ means ‘or’. ‘Iti’ means ‘thus’ or ‘thinking’. Combined, ‘veti’ implies ‘thinking thus, whether this or that’.
गणना		గణనా		Gaṇanā
గణన, లెక్క, పరిశీలన లెక్కించడం, వేరు చేయడం లేదా విశ్లేషించడం అనే క్రియ; ఖచ్చితమైన లెక్క లేదా పరిశీలన.			Calculation, consideration, counting The act of counting, reckoning, or making a distinction; a precise calculation or analysis.
लघुचेतसाम्		లఘుచేతసామ్		Laghu-cetasām
సంకుచిత మనస్తత్వం కలవారికి, చిన్న మనసు గలవారికి ‘లఘు’ (చిన్న, స్వల్ప) మరియు ‘చేతస్’ (మనసు, హృదయం) పదాల కలయిక. బహువచన షష్ఠీ విభక్తి రూపం ‘చేతసామ్’ అంటే ‘చిన్న మనసు గలవారికి’. వీరు తమ గురించి మరియు తమ దగ్గరి వారి గురించి మాత్రమే ఆలోచించేవారు.			Of narrow-minded individuals, of small-minded people Composed of ‘laghu’ (small, petty) and ‘cetas’ (mind, heart). The genitive plural form ‘cetasām’ indicates ‘of those with small minds’. These are people who think only of themselves and their immediate circle.

Sentence - 2

———

उदारचरितानां तु वसुधैव कुटुम्बकम् ॥

———

Meaning

అయితే ఉదాత్త స్వభావం కలవారికి, ఈ భూమండలమే ఒక కుటుంబం.

But for those of noble character, the entire world is a family.

Meaning of Words

उदारचरितानां		ఉదారచరితానాం		Udāra-caritānām
ఉదాత్తమైన స్వభావం కలవారికి, విశాలమైన మనసు కలవారికి ‘ఉదార’ (ఔదార్యం, గొప్ప, విశాలమైన) మరియు ‘చరిత’ (నడవడిక, స్వభావం) పదాల కలయిక. షష్ఠీ బహువచన రూపం ‘చరితానాం’ అంటే ‘ఎవరి స్వభావం ఉదాత్తమైనదో వారికి’. వీరు విశాల దృక్పథం కల వ్యక్తులు.			Of noble-hearted persons, of those with broad minds Composed of ‘udāra’ (generous, noble, liberal) and ‘carita’ (conduct, character). The genitive plural form ‘caritānām’ indicates ‘of those whose character is noble/generous’. These are individuals with an expansive worldview.
तु		తు		Tu
కానీ, అయితే			But, on the other hand
वसुधैव		వసుధైవ		Vasudhā-eva (Vasudhaiva)
భూమియే, భూమి మాత్రమే ‘వసుధా’ అంటే ‘భూమి’ లేదా ‘ప్రపంచం’. ‘ఏవ’ అనేది ‘నిజానికి’, ‘మాత్రమే’ లేదా ‘ఒకే’ అని అర్థం వచ్చే ప్రాధాన్యతను ఇచ్చే పదం. కాబట్టి, ‘వసుధైవ’ అంటే ‘భూమియే’ లేదా ‘ఈ భూమండలమే’.			The earth (indeed, alone - combined with ‘eva’) ‘Vasudhā’ means ‘the earth’ or ‘the world’. ‘Eva’ is an emphatic particle meaning ‘indeed’, ‘only’, or ‘alone’. So, ‘Vasudhaiva’ means ‘the earth itself’ or ‘the entire earth and nothing else’.
कुटुम्बकम्		కుటుంబకమ్		Kuṭumbakam
కుటుంబం రక్తం లేదా వివాహ సంబంధం ద్వారా దగ్గరి సంబంధం కలిగి, కలిసి నివసించే వ్యక్తుల సమూహం. ‘-కమ్’ అనే ప్రత్యయం ఆత్మీయతను లేదా సంపూర్ణత్వాన్ని సూచించవచ్చు.			Family A group of people related by blood or marriage, living together. The suffix ‘-kam’ can add a sense of endearment or completeness.

---