Knowledge¶

The Shloka¶

———

विद्या ददाति विनयं

विनयाद् याति पात्रताम् ।

पात्रत्वात् धनमाप्नोति

धनात् धर्मं ततः सुखम् ॥

———

విద్యా దదాతి వినయం వినయాద్ యాతి పాత్రతామ్ ।

పాత్రత్వాత్ ధనమాప్నోతి ధనాత్ ధర్మం తతః సుఖమ్ ॥

———

Vidyā dadāti vinayam vinayād yāti pātratām ।

Pātratvāt dhanamāpnoti dhanāt dharmam tataḥ sukham ॥

———

Meaning / Summary¶

ఈ శ్లోకం, తరచుగా చాణక్య నీతికి ఆపాదించబడుతుంది లేదా వివిధ సుభాషితాల సంకలనాలలో కనుగొనబడుతుంది, జీవితం యొక్క లోతైన తత్వాన్ని మరియు నిజమైన శ్రేయస్సుకి మార్గాన్ని వివరిస్తుంది. జ్ఞానం కేవలం సమాచారాన్ని సంపాదించడానికి మాత్రమే కాకుండా వినయం వంటి సద్గుణాలను పెంపొందించడానికి ఉపయోగపడుతుందని ఇది నొక్కి చెబుతుంది. వినయం ‘పాత్రత’ (యోగ్యత లేదా సామర్థ్యం) అభివృద్ధికి పునాదిగా చూపబడుతుంది, ఇది గౌరవం, అవకాశాలు పొందడానికి మరియు శ్రేయస్సుకు (సంపద) దారితీస్తుంది. ముఖ్యంగా, ఈ శ్లోకం కేవలం సంపదను పోగుచేయడం మాత్రమే కాకుండా, నిజమైన ‘సుఖం’ (ఆనందం) కోసం దాని నైతిక వినియోగాన్ని (‘ధర్మం’) ముందస్తు షరతుగా నొక్కి చెబుతుంది. జ్ఞానం మరియు నీతిని వాటి మూలంగా కలిగి, భౌతిక మరియు ఆధ్యాత్మిక శ్రేయస్సు అనుసంధానించబడిన ఒక సంపూర్ణ దృక్పథం ఇది. శాశ్వతమైన ఆనందం నేరుగా సంపదలో కాకుండా, ఆ సంపద ఎలా సంపాదించబడుతుంది మరియు ధర్మబద్ధంగా ఎలా ఉపయోగించబడుతుంది అనే దానిలో ఉందని ఇది బోధిస్తుంది, తద్వారా జీవితంలో ఒక సద్గుణ చక్రాన్ని అందిస్తుంది.

విద్య వినయాన్ని ఇస్తుంది; వినయం నుండి యోగ్యత లభిస్తుంది; యోగ్యత నుండి ధనం లభిస్తుంది; ధనం నుండి ధర్మాన్ని పాటిస్తాడు; అటుపై సుఖం లభిస్తుంది.

ఈ శ్లోకం ఒక సద్గుణ చక్రాన్ని వివరిస్తుంది: నిజమైన జ్ఞానం వినయానికి దారితీస్తుంది, ఇది ఒక వ్యక్తిని యోగ్యునిగా మరియు సమర్థునిగా చేస్తుంది. ఈ యోగ్యత సహజంగా సంపదను ఆకర్షిస్తుంది. సంపదను ధర్మబద్ధమైన కార్యాల (ధర్మం) కోసం ఉపయోగించినప్పుడు, అది చివరికి శాశ్వతమైన ఆనందం మరియు సంతృప్తిని తెస్తుంది. ఇది సంతృప్తికరమైన జీవితాన్ని సాధించడంలో నైతిక మరియు ధార్మిక పునాది యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతుంది.

This shloka, often attributed to Chanakya Niti or found in various Subhashitani collections, outlines a profound philosophy of life and the path to true well-being. It highlights that knowledge is not merely for acquiring information but for cultivating virtues like humility. Humility is presented as the foundational quality for developing ‘Pātratā’ (worthiness or capability), which is crucial for gaining respect, opportunities, and leading to prosperity (wealth). Importantly, the verse doesn’t just promote wealth accumulation but emphasizes its ethical deployment (‘Dharma’) as a prerequisite for true ‘Sukham’ (happiness). It presents a holistic view where material and spiritual well-being are interconnected, with knowledge and ethics at their core. It teaches that lasting happiness is not found directly in wealth but in how that wealth is acquired and utilized righteously, contributing to a virtuous cycle of life.

Knowledge bestows humility; from humility one attains worthiness; from worthiness one obtains wealth; from wealth one practices righteousness (Dharma); and from righteousness, happiness.

This shloka describes a virtuous cycle: true knowledge leads to humility, which makes a person worthy and capable. This worthiness naturally attracts wealth. When wealth is utilized for righteous actions (Dharma), it ultimately brings lasting happiness and contentment. It emphasizes the importance of a moral and ethical foundation in achieving a fulfilling life.

Sentence - 1¶

———

विद्या ददाति विनयं

———

Meaning¶

విద్య వినయాన్ని ఇస్తుంది.

Knowledge bestows humility.

Meaning of Words¶

विद्या	విద్యా		Vidyā
జ్ఞానం, చదువు, విద్య. విద్య అంటే అనుభవం లేదా విద్య ద్వారా పొందిన వాస్తవాలు, సమాచారం, నైపుణ్యాలపై అవగాహన; ఒక విషయంపై సైద్ధాంతిక లేదా ఆచరణాత్మక అవగాహనను ఇది కలిగి ఉంటుంది.		Knowledge, learning, education. Knowledge refers to the understanding of facts, information, and skills acquired through experience or education; it encompasses the theoretical or practical understanding of a subject.
ददाति	దదాతి		dadāti
ఇస్తుంది, ప్రసాదిస్తుంది, అందిస్తుంది. ఏదైనా ఇవ్వడం లేదా మంజూరు చేయడం, ఒక లక్షణాన్ని లేదా గుణాన్ని అందజేయడం లేదా ప్రదానం చేయడం.		Gives, bestows, imparts. To give or grant something, to impart or confer a quality or attribute.
विनयं	వినయం		vinayam
వినయం, అణకువ, మర్యాద, మంచి ప్రవర్తన. తన ప్రాముఖ్యత గురించి నిరాడంబరమైన లేదా తక్కువ అభిప్రాయాన్ని కలిగి ఉండటం; అహంకారం లేకపోవడం. ఇది మంచి ప్రవర్తన, గౌరవం మరియు మర్యాదను కూడా సూచిస్తుంది.		Humility, modesty, politeness, good conduct. The quality of having a modest or low view of one’s importance; freedom from pride or arrogance. It also implies good conduct, deference, and courtesy.

Sentence - 2¶

———

विनयाद् याति पात्रताम्

———

Meaning¶

వినయం నుండి, యోగ్యత లభిస్తుంది.

From humility, one attains worthiness.

Meaning of Words¶

विनयाद्	వినయాద్		vinayād
వినయం నుండి, వినయం వల్ల. ఇది ‘వినయం’ యొక్క పంచమీ విభక్తి రూపం, మూలాన్ని లేదా కారణాన్ని సూచిస్తుంది, అంటే ‘వినయం నుండి’ లేదా ‘వినయం వల్ల’.		From humility, due to humility. This is the ablative form of ‘vinaya’, indicating the source or cause, meaning ‘from’ or ‘owing to’ humility.
याति	యాతి		yāti
పొందుతాడు, వెళ్తాడు, చేరుకుంటాడు. వెళ్ళడం, కదలడం, కొనసాగడం, చేరుకోవడం, ఏదైనా పొందడం లేదా సాధించడం.		Attains, goes, reaches, obtains. To go, move, proceed, reach, attain, or obtain something.
पात्रताम्	పాత్రతామ్		pātratām
యోగ్యత, అర్హత, సామర్థ్యం, తగినంత. ఏదైనా దానికి తగినట్లు, అర్హమైనదిగా లేదా సమర్థంగా ఉండటం; అనుకూలత లేదా అర్హతను సూచిస్తుంది.		Worthiness, capability, deservingness, fitness. The state of being fit, deserving, or competent for something; suitability or eligibility.

Sentence - 3¶

———

पात्रत्वात् धनमाप्नोति

———

Meaning¶

యోగ్యత నుండి, ధనం లభిస్తుంది.

From worthiness, one obtains wealth.

Meaning of Words¶

पात्रत्वात्	పాత్రత్వాత్		pātratvāt
యోగ్యత నుండి, అర్హత వల్ల. ఇది ‘పాత్రత్వం’ (యోగ్యత) యొక్క పంచమీ విభక్తి రూపం, ధనం ‘యోగ్యత నుండి’ లేదా ‘అర్హత వల్ల’ లభిస్తుందని సూచిస్తుంది.		From worthiness, because of deservingness. This is the ablative form of ‘pātratva’ (worthiness), indicating that wealth is obtained ‘from’ or ‘due to’ being worthy or capable.
धनमाप्नोति	ధనమాప్నోతి		dhanamāpnoti
ధనం పొందుతాడు. ఇది ‘ధనం’ (సంపద) మరియు ‘ఆప్నోతి’ (పొందుతాడు) అనే పదాల సమ్మేళనం. అంటే సంపదను సంపాదించడం లేదా పొందడం.		Obtains wealth. This is a compound of ‘dhanam’ (wealth) and ‘āpnoti’ (obtains). It means to acquire or achieve wealth.
धनम्	ధనం		dhanam
ధనం, సంపద, డబ్బు. డబ్బు, ఆస్తి మరియు ఇతర ఆస్తులతో సహా విలువైన వస్తువులు లేదా వనరుల సమృద్ధి.		Wealth, riches, money. An abundance of valuable possessions or resources, including money, property, and other assets.
आप्नोति	ఆప్నోతి		āpnoti
పొందుతాడు, లభిస్తుంది, సాధిస్తాడు, సంపాదిస్తాడు. ఏదైనా పొందడం, సంపాదించడం, చేరుకోవడం లేదా సాధించడం.		Obtains, gets, achieves, acquires. To get, acquire, reach, or achieve something.

Sentence - 4¶

———

धनात् धर्मं

———

Meaning¶

ధనం నుండి ధర్మం.

From wealth, righteousness (or Dharma).

Meaning of Words¶

धनात्	ధనాత్		dhanāt
ధనం నుండి, ధనం వల్ల. ఇది ‘ధన’ (సంపద) యొక్క పంచమీ విభక్తి రూపం, ‘ధనం నుండి’ లేదా ‘సంపద ఫలితంగా’ తదుపరి దశకు చేరుకుంటారని సూచిస్తుంది.		From wealth, by means of wealth. This is the ablative form of ‘dhana’ (wealth), implying that ‘from’ or ‘as a result of’ having wealth, one proceeds to the next stage.
धर्मं	ధర్మం		dharmam
ధర్మం, కర్తవ్యం, పుణ్యం, నీతి. నైతిక మరియు ధార్మిక ప్రవర్తన, ఒకరి కర్తవ్యం, సరైన జీవన విధానం లేదా విశ్వాన్ని నిలబెట్టే సార్వత్రిక నియమం. ఇది తరచుగా ధార్మిక కార్యాలు చేయడం మరియు న్యాయాన్ని నిలబెట్టడాన్ని సూచిస్తుంది.		Righteousness, duty, virtue, cosmic law. Ethical and moral conduct, one’s duty, the right way of living, or the cosmic law that upholds the universe. It often refers to performing charitable acts and upholding justice.

Sentence - 5¶

———

ततः सुखम्

———

Meaning¶

తరువాత, సుఖం.

Then, happiness.

Meaning of Words¶

ततः	తతః		tataḥ
తరువాత, అటుపై, అక్కడ నుండి. క్రమం లేదా పర్యవసానాన్ని సూచించే క్రియా విశేషణం; అంటే ‘దాని తర్వాత’, ‘తదుపరి’ లేదా ‘అక్కడ నుండి’.		Then, thereafter, from that. An adverb indicating sequence or consequence; meaning ‘after that’, ‘subsequently’, or ‘from there’.
सुखम्	సుఖం		sukham
సుఖం, ఆనందం, సౌఖ్యం, సంతోషం, శ్రేయస్సు. మంచి స్థితి మరియు సంతృప్తి యొక్క స్థితి, ఆనందం లేదా సంతృప్తి అనుభూతి.		Happiness, joy, comfort, pleasure, well-being. A state of well-being and contentment, a feeling of pleasure or satisfaction.