Karma

The Shloka

———

कर्मण्येवाधिकारस्ते

मा फलेषु कदाचन ।

मा कर्मफलहेतुर्भूर्मा

ते सङ्गोऽस्त्वकर्मणि ॥

———

ಕರ್ಮಣ್ಯೇವಾಧಿಕಾರಸ್ತೇ ಮಾ ಫಲೇಷು ಕದಾಚನ ।

ಮಾ ಕರ್ಮಫಲಹೇತುರ್ಭೂರ್ಮಾ ತೇ ಸಂಗೋಽಸ್ತ್ವಕರ್ಮಣಿ ॥

———

Karmaṇyevādhikāraste mā phaleṣu kadācana ।

Mā karmaphalaheturbhūrmā te saṅgo’stvakarmani ॥

———

Meaning / Summary

ಈ ಶ್ಲೋಕವು ಮನುಷ್ಯನ ಕರ್ತವ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ಶಾಂತಿಯ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಫಲಗಳ ಮೇಲಿನ ಆಸಕ್ತಿಯಿಲ್ಲದೆ ಕರ್ಮವನ್ನು ಮಾಡಿದಾಗ, ಅದು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಅಹಂಕಾರದಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ಕೇಂದ್ರ ಸಂದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ನಿಷ್ಠೆಯಿಂದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಆಸಕ್ತಿಯಿಲ್ಲದೆ ಬದುಕುವುದರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯವಾಗುವ ಜೀವನದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ತತ್ವವಾಗಿದೆ.

ನಿನಗೆ ಕರ್ಮವನ್ನು ಮಾಡುವ ಅಧಿಕಾರವಿದೆಯೇ ಹೊರತು ಅದರ ಫಲದಲ್ಲಿ ಎಂದಿಗೂ ಇಲ್ಲ. ಕರ್ಮದ ಫಲಕ್ಕೆ ನೀನು ಕಾರಣನಾಗಬೇಡ, ಹಾಗೆಯೇ ಕರ್ಮ ಮಾಡದಿರುವುದರಲ್ಲಿ ನಿನಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಇರದಿರಲಿ.

ಈ ಶ್ಲೋಕವು ಕರ್ಮಯೋಗದ ಮೂಲಭೂತ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಬೋಧಿಸುತ್ತದೆ: ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸದೆ, ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಗಮನ ಹರಿಸಬೇಕು. ಕಾರ್ಯಗಳ ಫಲಿತಾಂಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣರಾಗಬಾರದು, ಹಾಗೆಯೇ ಕಾರ್ಯ ಮಾಡುವುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯತೆಯಲ್ಲಿ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಈ ಶ್ಲೋಕವು ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ಕರ್ಮಯೋಗದ ಮೂಲ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು (ಕರ್ಮ) ಫಲಾಪೇಕ್ಷೆಯಿಲ್ಲದೆ ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಮರ್ಪಣಾ ಮನೋಭಾವದಿಂದ ಮಾಡಬೇಕು, ಆದರೆ ಆ ಕಾರ್ಯದಿಂದ ಬರುವ ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಮೇಲೆ ಅತಿಯಾದ ಆಸಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಾರದು. ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ನಿಮ್ಮ ಕಾರ್ಯದ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಗಿರಬಾರದು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯರಾಗಿ ಇರಬಾರದು ಎಂದೂ ಈ ಶ್ಲೋಕ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಕರ್ಮ ಮಾಡುವುದೂ ಮುಖ್ಯ, ಆದರೆ ಅದರ ಫಲದಲ್ಲಿ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳದಿರುವುದು ಮುಖ್ಯ.

ಈ ಶ್ಲೋಕವು ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು, ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ಅರ್ಜುನನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಉಪದೇಶದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಅರ್ಜುನನು ತನ್ನ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಮತ್ತು ಗುರುಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಹಿಂಜರಿದಾಗ, ಕೃಷ್ಣನು ಅರ್ಜುನನಿಗೆ ಕ್ಷತ್ರಿಯನಾಗಿ ತನ್ನ ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತಾನೆ. ಯುದ್ಧದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಮೇಲೆ ಆಸಕ್ತಿ ಇಲ್ಲದೆ, ಕೇವಲ ತನ್ನ ಧರ್ಮವನ್ನು ಪಾಲಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಂತೆ ಅರ್ಜುನನಿಗೆ ಕೃಷ್ಣನು ಈ ಶ್ಲೋಕದ ಮೂಲಕ ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ವಿಜಯ ಅಥವಾ ಸೋಲಿನ ಆಸೆಯಿಲ್ಲದೆ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಇದು ಸಾರುತ್ತದೆ.

This shloka is a foundational teaching in the Bhagavad Gita, highlighting the essence of selfless action (Karma Yoga). It teaches that true liberation and peace come from performing one’s duties (dharma) without craving the results. By detaching from outcomes, one avoids the cycle of desire and frustration, leading to inner tranquility and spiritual growth. It’s a universal principle for leading a balanced and purposeful life, applicable in all spheres of human endeavor.

You have the right to perform your prescribed duties, but you are not entitled to the fruits of your actions. Never consider yourself the cause of the results of your activities, and never be attached to not doing your duty.

This verse encapsulates the core principle of Karma Yoga: focus on performing your duties without attachment to the results. It advises against being motivated by the fruits of action and also warns against the temptation of inaction. The key is dedicated action with detachment from outcomes.

This shloka, from the Bhagavad Gita (Chapter 2, Verse 47), is one of the most fundamental teachings of Karma Yoga. It instructs individuals to focus solely on the performance of their actions (karma) or duties (dharma) without any attachment to the outcomes or results (phala). It emphasizes that while one has control over one’s efforts, the results are not entirely within one’s control and should not be the primary motivation for action. The verse also warns against developing an attachment to inaction (akarma), highlighting the importance of fulfilling one’s responsibilities. The essence is to act with dedication and skill, but to remain detached from the desires for specific results, thus fostering inner peace and spiritual progress.

This shloka is part of Lord Krishna’s discourse to Arjuna on the battlefield of Kurukshetra, as documented in the Bhagavad Gita. Arjuna was hesitant to fight against his own relatives and teachers. Krishna’s teachings in the Bhagavad Gita are aimed at convincing Arjuna to perform his duty as a Kshatriya (warrior) without attachment to the results of the war. This particular verse is a key part of that motivation, urging Arjuna to act without being swayed by the desire for victory or fear of defeat, but purely for the sake of performing his righteous duty.

Sentence - 1

———

कर्मण्येवाधिकारस्ते मा फलेषु कदाचन ।

———

Meaning

ನಿನಗೆ ಕರ್ಮವನ್ನು ಮಾಡುವ ಅಧಿಕಾರವಿದೆಯೇ ಹೊರತು ಅದರ ಫಲಗಳಲ್ಲಿ ಎಂದಿಗೂ ಇಲ್ಲ.

You have the right only to perform your duties, never to the fruits of your actions.

Meaning of Words

कर्मणि		ಕರ್ಮಣಿ		karmaṇi
ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ, ಕರ್ತವ್ಯದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ನಿಗದಿತ ಕರ್ತವ್ಯ, ಕೆಲಸ ಅಥವಾ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ. ಇದು ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.			in action, in duty Refers to one’s prescribed work, duties, or activities that need to be performed. It emphasizes the process of doing.
एव		ಏವ		eva
ಮಾತ್ರ, ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ			only, indeed, certainly
अधिकारः		ಅಧಿಕಾರಃ		adhikāraḥ
ಅಧಿಕಾರ, ಹಕ್ಕು ಯಾವುದನ್ನಾದರೂ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ಹೊಂದುವ ಅಧಿಕಾರ ಅಥವಾ ಅರ್ಹತೆ; ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತವಾದ ಹಕ್ಕು.			right, authority, claim The power, authority, or claim to do or possess something; a rightful entitlement.
ते		ತೇ		te
ನಿನಗೆ, ನಿನ್ನದು ಎರಡನೇ ವ್ಯಕ್ತಿ ಏಕವಚನ ಸರ್ವನಾಮ, ‘ನಿನ್ನ’ ಅಥವಾ ‘ನಿನಗೆ’ ಎಂಬ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ.			your, to you A dative or genitive form of the pronoun ‘tvam’ (you), meaning ‘to you’ or ‘your’.
मा		ಮಾ		mā
ಬೇಡ, ಇಲ್ಲ ನಿಷೇಧಾರ್ಥಕ ಪದ, ‘ಮಾಡಬೇಡ’ ಅಥವಾ ‘ಇರಬೇಡ’ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.			not, do not A prohibitive particle, used to express negation or prohibition, meaning ‘do not’ or ‘let there not be’.
फलेषु		ಫಲೇಷು		phaleṣu
ಫಲಗಳಲ್ಲಿ, ಪರಿಣಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಾರ್ಯದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಅಥವಾ ಪರಿಣಾಮಗಳಲ್ಲಿ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅವುಗಳ ಲಾಭಗಳು ಅಥವಾ ನಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.			in the fruits, in the results Refers to the outcomes, consequences, or results that arise from one’s actions, often implying the benefits or disadvantages.
कदाचन		ಕದಾಚನ		kadācana
ಎಂದಿಗೂ, ಯಾವುದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ಅಲ್ಲ ಎಂಬ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ, ‘ಮಾ’ ನಂತಹ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪದದೊಂದಿಗೆ ಬಳಸಿದಾಗ ‘ಎಂದಿಗೂ ಇಲ್ಲ’ ಎಂದರ್ಥ.			ever, at any time Indicates ‘at any time’, ‘ever’, or ‘never’ when combined with a negative particle (like ‘mā’). Here, it means ‘never’ with respect to fruits.

Sentence - 2

———

मा कर्मफलहेतुर्भूर्मा ते सङ्गोऽस्त्वकर्मणि ।

———

Meaning

ನೀನು ಕರ್ಮದ ಫಲಕ್ಕೆ ಕಾರಣನಾಗಬೇಡ, ಹಾಗೆಯೇ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯತೆಯಲ್ಲಿ ನಿನಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಇರದಿರಲಿ.

Do not let the fruits of action be your motive, nor should you be attached to inaction.

Meaning of Words

कर्मफलहेतुः		ಕರ್ಮಫಲಹೇತುಃ		karmaphalahetuḥ
ಕರ್ಮದ ಫಲದ ಕಾರಣ ಒಂದು ಕಾರ್ಯದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳಿಗಾಗಿ ಕಾರಣನಾಗುವವನು ಅಥವಾ ಆ ಫಲಿತಾಂಶಗಳೇ ತನ್ನ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರಣೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುವವನು. ಲಾಭದ ಆಸೆಯಿಂದ ಕಾರ್ಯ ಮಾಡುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.			cause of the fruits of action One who considers oneself the cause or proprietor of the results of one’s actions, or whose actions are motivated solely by the desire for those results. It implies acting with an agenda for profit.
भूः		ಭೂಃ		bhūḥ
ಆಗು, ಇರು ‘ಇರು’ ಅಥವಾ ‘ಆಗು’ ಎಂಬ ಅರ್ಥದ ಕ್ರಿಯಾಪದದ ಆಜ್ಞಾರ್ಥಕ ರೂಪ (ದ್ವಿತೀಯ ಪುರುಷ ಏಕವಚನ), ‘ನೀನು ಆಗು’ ಅಥವಾ ‘ನೀನು ಇರು’ ಎಂದರ್ಥ.			be, become The imperative second person singular form of the verb ‘bhū’ (to be or become), meaning ‘you be’ or ‘you become’.
सङ्गः		ಸಂಗಃ		saṅgaḥ
ಆಸಕ್ತಿ, ಅಂಟುವಿಕೆ, ಒಡನಾಟ ಯಾವುದಾದರೂ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಅತಿಯಾದ ಆಸಕ್ತಿ, ಮೋಹ ಅಥವಾ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.			attachment, desire for association Attachment, association, companionship, desire, or craving for something or someone, often leading to entanglement.
अस्तु		ಅಸ್ತು		astu
‘ಇರಲಿ’ ಅಥವಾ ‘ಆಗಲಿ’ ಎಂಬ ಅರ್ಥದ ಕ್ರಿಯಾಪದದ ಆಜ್ಞಾರ್ಥಕ ರೂಪ (ತೃತೀಯ ಪುರುಷ ಏಕವಚನ).			The imperative third person singular form of the verb ‘as’ (to be), meaning ‘let it be’ or ‘may it be’.
अकर्मणि		ಅಕರ್ಮಣಿ		akarmaṇi
ಕರ್ಮ ಮಾಡದಿರುವುದರಲ್ಲಿ, ನಿಷ್ಕ್ರಿಯತೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸದೆ ಇರುವ ಸ್ಥಿತಿ, ನಿಷ್ಕ್ರಿಯತೆ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದು. ಇದು ಆಲಸ್ಯ ಅಥವಾ ಕರ್ತವ್ಯ ತ್ಯಾಗದ ಬಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.			in inaction, in not doing work Refers to the state of inaction, not performing one’s duties, or abstaining from work. It cautions against idleness or renunciation of duty.

---