Ganesha

The Shloka

———

वक्रतुण्ड महाकाय

सूर्यकोटि समप्रभ ।

निर्विघ्नं कुरु मे देव

सर्वकार्येषु सर्वदा ॥

———

વક્રતુંડ મહાકાય સૂર્યકોટિ સમપ્રભ.

નિર્વિઘ્નં કુરુ મે દેવ સર્વકાર્યેશુ સર્વદા.

———

Vakratuṇḍa Mahākāya Sūryakoṭi Samaprabha.

Nirvighnaṁ kuru me deva sarvakāryeṣu sarvadā.

———

Meaning / Summary

આ શ્લોક ભગવાન ગણેશને સમર્પિત એક શક્તિશાળી સ્તુતિ છે, જેમને વિઘ્નહર્તા (અવરોધો દૂર કરનાર) તરીકે પૂજવામાં આવે છે. કોઈપણ નવા કાર્ય, સમારંભ અથવા તો દૈનિક પ્રવૃત્તિઓની શરૂઆતમાં તેનો જાપ કરવાથી ગણેશના આશીર્વાદ પ્રાપ્ત થાય છે, જેનાથી માર્ગ સુગમ, સફળ અને અવરોધરહિત બને છે. તે ભક્તનું ગણેશની દિવ્ય શક્તિ પ્રત્યેનું સમર્પણ દર્શાવે છે, જે જીવનના તમામ પાસાઓમાં સુરક્ષા અને માર્ગદર્શન માંગે છે. ગણેશના સ્વરૂપનું વર્ણન - વાંકી સૂંઢ, વિશાળ શરીર અને કરોડો સૂર્ય સમાન તેજસ્વી કાંતિ - તેમના અનોખા દિવ્ય ગુણધર્મો અને અપાર બ્રહ્માંડીય શક્તિ પર ભાર મૂકે છે.

હે વાંકી સૂંઢવાળા અને વિશાળ શરીરવાળા ગણેશ દેવ, જેમનું તેજ કરોડો સૂર્ય સમાન છે, તમે મારા બધા કાર્યોને હંમેશા નિર્વિઘ્ન કરજો.

આ શ્લોક ભગવાન ગણેશને સમર્પિત એક પ્રાર્થના છે, જે તેમના ભવ્ય સ્વરૂપનું વર્ણન કરે છે (વાંકી સૂંઢ, વિશાળ શરીર અને કરોડો સૂર્ય સમાન તેજ) અને તેમને હંમેશા પોતાના કાર્યો અને પ્રયાસોમાંથી તમામ અવરોધો દૂર કરવા વિનંતી કરે છે.

This shloka is a powerful invocation to Lord Ganesha, who is revered as the Vighnaharta (remover of obstacles). Chanting it at the beginning of any new venture, ceremony, or even daily activities is believed to invoke Ganesha’s blessings to ensure a smooth, successful, and obstacle-free path. It signifies the devotee’s surrender to the divine power of Ganesha, seeking protection and guidance in all aspects of life. The description of Ganesha’s form—curved trunk, massive body, and radiant glow like millions of suns—emphasizes his unique divine attributes and immense cosmic power.

O Lord Ganesha, with the curved trunk and a huge body, whose radiance is equal to millions of suns, please make all my endeavors free from obstacles, always.

This shloka is a prayer to Lord Ganesha, describing his magnificent form (curved trunk, huge body, and brilliance like millions of suns) and requesting him to remove all obstacles from one’s tasks and endeavors, at all times.

Sentence - 1

———

वक्रतुण्ड महाकाय सूर्यकोटि समप्रभ ।

———

Meaning

હે વાંકી સૂંઢવાળા અને વિશાળ શરીરવાળા ગણેશ દેવ, જેમનું તેજ કરોડો સૂર્ય સમાન છે.

O Lord Ganesha, with the curved trunk and a huge body, whose radiance is equal to millions of suns.

Meaning of Words

वक्रतुण्ड		વક્રતુંડ		Vakratuṇḍa
હે વાંકી સૂંઢવાળા વક્ર એટલે વાંકું અથવા વળેલું, અને તુંડ એટલે સૂંઢ. આ ભગવાન ગણેશને સંબોધન છે, જેઓ વાંકી હાથીની સૂંઢવાળા તરીકે પ્રસિદ્ધ છે.			O curved trunk one Vakra means curved or bent, and Tunda refers to the trunk. This is an address to Lord Ganesha, who is famously depicted with a curved elephant trunk.
महाकाय		મહાકાય		Mahākāya
હે વિશાળ શરીરવાળા મહા એટલે મહાન અથવા વિશાળ, અને કાય એટલે શરીર. આ ભગવાન ગણેશના મોટા અને પ્રભાવી સ્વરૂપનું વર્ણન કરે છે, જે તેમની અપાર શક્તિ અને સર્વસૃષ્ટિને સમાવવાની ક્ષમતાનું પ્રતીક છે.			O one with a huge body Maha means great or huge, and Kaya means body. This describes Lord Ganesha’s large and formidable form, symbolizing his immense power and ability to encompass all creation.
सूर्यकोटि		સૂર્યકોટિ		Sūryakoṭi
કરોડો સૂર્ય સમાન સૂર્ય એટલે સૂરજ, અને કોટિ એટલે કરોડ (એક ખૂબ મોટી સંખ્યા). આ અસંખ્ય સૂર્ય સમાન તેજ અને પ્રકાશની તીવ્રતાનો ઉલ્લેખ કરે છે.			millions of suns Surya means sun, and Koti means a crore or ten million (a very large number). This refers to the brilliance and intensity of light comparable to countless suns.
समप्रभ		સમપ્રભ		Samaprabha
સમાન તેજવાળા સમ એટલે સમાન, અને પ્રભ એટલે તેજ, કાંતિ અથવા પ્રકાશ. આનો અર્થ કરોડો સૂર્ય સમાન તેજસ્વીતા ધરાવનાર થાય છે.			equally radiant / having the same brilliance Sama means equal or similar, and Prabha means radiance, lustre, or light. Together, it means having a brilliance equal to, or resembling, millions of suns.

Sentence - 2

———

निर्विघ्नं कुरु मे देव सर्वकार्येषु सर्वदा ॥

———

Meaning

હે દેવ, તમે મારા બધા કાર્યોને હંમેશા નિર્વિઘ્ન કરજો.

O Lord, please make all my endeavors free from obstacles, always.

Meaning of Words

निर्विघ्नं		નિર્વિઘ્નં		Nirvighnaṁ
વિઘ્ન વિનાનું, અવરોધ રહિત નિર્ એટલે વિના અથવા રહિત, અને વિઘ્નમ્ એટલે અવરોધો અથવા બાધાઓ. આ શબ્દનો ઉપયોગ અવરોધોને દૂર કરવાની વિનંતી કરવા માટે પ્રાર્થનાઓમાં થાય છે.			without obstacles Nir means without, and Vighnam means obstacles or impediments. This term is often used in prayers to request the removal of hindrances.
कुरु		કુરુ		Kuru
કરજો, બનાવો આ આજ્ઞાર્થ ક્રિયાપદ છે, એક આદેશ અથવા વિનંતી, જેનો અર્થ ‘કરવું’ અથવા ‘બનાવવું’ થાય છે. પ્રાર્થનાના સંદર્ભમાં, તે દેવતાને નમ્ર વિનંતી છે.			please make / do This is an imperative verb, a command or request, meaning ‘do’ or ‘make’. In a prayer context, it’s a humble request to the deity.
मे		મે		Me
મારા, મને આ ‘હું’ (અહમ્) શબ્દનું ચોથી અથવા છઠ્ઠી વિભક્તિનું એકવચન રૂપ છે, જેનો અર્થ ‘મને’ અથવા ‘મારા’ થાય છે.			my / for me This is the dative or genitive singular form of ‘I’ (aham), meaning ‘to me’, ‘for me’, or ‘my’.
देव		દેવ		Deva
હે દેવ, હે ભગવાન દેવતા અથવા ભગવાનને આદરપૂર્વક સંબોધન. અહીં તે ભગવાન ગણેશનો ઉલ્લેખ કરે છે.			O Lord / O God A respectful vocative address to a deity or god. In this context, it refers to Lord Ganesha.
सर्वकार्येषु		સર્વકાર્યેશુ		Sarvakāryeṣu
મારા બધા કાર્યોમાં સર્વ એટલે બધા અથવા દરેક, અને કાર્યેશુ એ કાર્યમ્ શબ્દનું સપ્તમી બહુવચન છે, જેનો અર્થ ‘કાર્યોમાં’, ‘પ્રવૃત્તિઓમાં’ અથવા ‘પ્રયાસોમાં’ થાય છે. આમ, તે બધા પ્રકારના કામો અથવા ઉપક્રમોમાં સૂચવે છે.			in all my endeavors / in all tasks Sarva means all or every, and Kāryeṣu is the locative plural of Karyam, meaning ‘in tasks’, ‘in activities’, or ‘in endeavors’. Thus, it implies in all types of work or undertakings.
सर्वदा		સર્વદા		Sarvadā
હંમેશા, સદાય એક ક્રિયાવિશેષણ જેનો અર્થ ‘હંમેશા’, ‘સર્વકાળ’ અથવા ‘સદાય’ થાય છે. તે સતત આશીર્વાદ પર ભાર મૂકે છે.			always / forever An adverb meaning ‘always’, ‘at all times’, or ‘ever’. It emphasizes a continuous blessing.

---