Shree Ram Vandana - 2

The Shloka

———

कन्दर्प अगणित अमित छवि

नव नील नीरद सुन्दरं ।

पटपीत मानहुँ तडित रुचि शुचि

नोमि जनक सुतावरं ॥

———

కందర్ప అగణిత అమిత ఛవి నవ నీల నీరద సుందరం ।

పటపీత మానహుం తడిత రుచి శుచి నోమి జనక సుతావరం ॥

———

Kandarp agaṇita amita chavi nava nīla nīrada sundaram ।

Paṭapīta mānahuṁ taḍita ruchi shuchi nomi janaka sutāvaraṁ ॥

———

Meaning / Summary

ఈ శ్లోకం శ్రీరాముని దైవిక సౌందర్యాన్ని మరియు సీతతో ఆయన పవిత్ర సంబంధాన్ని కొనియాడుతుంది. ఇది ఆయన మనోహరమైన రూపాన్ని, తరచుగా శ్రీవిష్ణువు యొక్క నీలి రంగుతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది, మరియు ఆయన ప్రకాశవంతమైన వస్త్రాన్ని నొక్కి చెబుతుంది. ఇది ఆయన సౌందర్యాత్మక మరియు నైతిక పరిపూర్ణతను గుర్తించి, ఆయనకు భక్తి, శరణాగతి యొక్క లోతైన వ్యక్తీకరణగా నిలుస్తుంది.

ఆయన అందం అసంఖ్యాకమైనది, అపారమైనది, మన్మథుని మించినది, నూతనమైన, నీలమేఘం వలె సుందరమైనది. ఆయన పీతాంబరం మెరుపు వలె ప్రకాశిస్తుంది. అటువంటి పవిత్రమైన జనక కుమార్తె భర్తకు (శ్రీరామునికి) నేను నమస్కరిస్తున్నాను.

ఈ శ్లోకం శ్రీరాముని అపారమైన మరియు సాటిలేని అందాన్ని, ఆయన నల్లని శరీర కాంతిని నూతన నీలమేఘాలతో పోల్చుతూ, ఆయన పీతాంబరం మెరుపు వలె ప్రకాశిస్తుందని వర్ణిస్తుంది. సీతాదేవి పవిత్ర భర్త అయిన శ్రీరామునికి నమస్కరిస్తూ శ్లోకం ముగుస్తుంది.

ఈ శ్లోకం శ్రీరాముని గురించి ఒక అందమైన దృశ్య, భక్తిపూర్వక వర్ణనను అందిస్తుంది. మొదటి పంక్తి, “కందర్ప అగణిత అమిత ఛవి నవ నీల నీరద సుందరం,” ఆయన సాటిలేని అందాన్ని వివరిస్తుంది. ‘కందర్ప’ అంటే మన్మథుడు, ప్రేమ మరియు సౌందర్య దేవత, మరియు ‘అగణిత అమిత ఛవి’ అంటే అసంఖ్యాకమైన మరియు అపారమైన కాంతి, మన్మథుని అందాన్ని మించినది శ్రీరాముని అందం అని సూచిస్తుంది. ఆయనను ‘నవ నీల నీరద సుందరం’ అంటే నూతనమైన, నీల రంగు, అందమైన మేఘంతో పోలుస్తారు, ఇది శ్రీవిష్ణువు యొక్క నలుపు రంగు మరియు ప్రశాంతమైన, ఇంకా రాజసంమైన రూపాన్ని వర్ణించడానికి ఒక సాధారణ పోలిక. ‘నూతన నీలమేఘం’ అనే రూపకం ఆయన అందం యొక్క తాజాదనాన్ని, నిత్యత్వాన్ని మరియు విశాలతను సూచిస్తుంది. రెండవ పంక్తి, “పటపీత మానహుం తడిత రుచి శుచి నోమి జనక సుతావరం,” వర్ణనను కొనసాగిస్తుంది మరియు నమస్కారాలను అందిస్తుంది. ‘పటపీత’ అంటే పసుపు రంగు వస్త్రం, ఇది విష్ణువు మరియు రాముని లక్షణం. ఈ పసుపు వస్త్రం ‘మానహుం తడిత రుచి’ అంటే “మెరుపు కాంతి వలె” ప్రకాశిస్తుంది, ఇది ఆయన నల్లని శరీర కాంతికి వ్యతిరేకంగా దాని ఆకర్షణీయమైన మెరుపును హైలైట్ చేస్తుంది మరియు దైవిక శక్తిని సూచిస్తుంది. చివరగా, కవి ‘శుచి నోమి జనక సుతావరం’ అని అంటాడు, అంటే “నేను జనకుని కుమార్తె (సీత) యొక్క పవిత్రమైన భర్తకు నమస్కరిస్తున్నాను.” ఇది ఆయన పవిత్రతను మరియు సీతతో ఆయన పవిత్ర బంధాన్ని నొక్కి చెబుతుంది, ఆయన దైవిక పాత్రను మరియు వైవాహిక సద్గుణాన్ని అంగీకరిస్తుంది. ఈ శ్లోకం రాముని సౌందర్యాత్మక మరియు నైతిక పరిపూర్ణతను ప్రశంసిస్తూ, భక్తి యొక్క సంక్షిప్తమైన మరియు లోతైన వ్యక్తీకరణ.

ఈ ప్రత్యేక శ్లోకం శ్రీరాముని వర్ణనాత్మక స్తుతి (వందన) మరియు రామాయణంలోని ఒక నిర్దిష్ట కథ లేదా గాథకు నేరుగా సంబంధించినది కాదు. ఇది ఆయన భౌతిక లక్షణాలు మరియు సీత భర్తగా ఆయన పవిత్ర పాత్రపై దృష్టి పెడుతుంది, ఇవి రామాయణం అంతటా విస్తరించి ఉన్న ఇతివృత్తాలు. ఈ శ్లోకంలోని చిత్రాలు (నీలమేఘం, మెరుపు వలె పీతాంబరం) వివిధ గ్రంధాలలో వర్ణించబడిన ఆయన దైవిక రూపాన్ని స్ఫురింపజేస్తాయి, ఆయన విశ్వవ్యాప్త ఉనికిని మరియు ఆకర్షణీయమైన సౌందర్యాన్ని సూచిస్తాయి. ఇది కథనాత్మక భాగం కాకుండా భక్తిపూర్వక నివాళి.

This shloka is a reverent praise of Lord Rama, highlighting his divine beauty and his pure relationship with Sita. It emphasizes his captivating form, often associated with the cosmic blue hue of Lord Vishnu, and his radiant attire. It serves as a profound expression of devotion and surrender to him, recognizing his aesthetic and moral perfection.

His beauty is immeasurable and boundless, surpassing even Kamadeva, like a fresh, blue, beautiful cloud. His yellow garment shines with the brilliance of lightning. To that pure husband of Janaka’s daughter (Sita), I bow.

This shloka praises Lord Rama’s immense and unparalleled beauty, comparing his dark complexion to fresh blue clouds and his radiant yellow attire to lightning. It concludes with a humble salutation to him as the pure husband of Sita.

This verse offers a beautiful visual and devotional description of Lord Rama. The first line, “Kandarp agaṇita amita chavi nava nīla nīrada sundaram,” describes his unparalleled beauty. ‘Kandarp’ refers to Kamadeva, the god of love and beauty, and ‘agaṇita amita chavi’ means countless and boundless splendor, implying that Rama’s beauty far surpasses even that of Kamadeva. He is likened to a ‘nava nīla nīrada sundaram,’ a fresh, blue, beautiful cloud, a common metaphor for Lord Vishnu’s dark complexion and serene yet majestic appearance. The imagery of a ‘new blue cloud’ suggests a refreshing, ever-present, and vast beauty. The second line, “Paṭapīta mānahuṁ taḍita ruchi shuchi nomi janaka sutāvaraṁ,” continues the description and offers obeisance. ‘Paṭapīta’ means yellow garment, which is characteristic of Vishnu and Rama. This yellow garment ‘mānahuṁ taḍita ruchi’ shines “as if with the brilliance of lightning,” highlighting its captivating glow against his dark complexion and signifying divine energy. Finally, the poet says, ‘shuchi nomi janaka sutāvaraṁ,’ meaning “I bow to the pure husband of Janaka’s daughter (Sita).” This emphasizes his purity and his sacred bond with Sita, acknowledging his divine role and marital virtue. The shloka is a concise yet profound expression of devotion, praising Rama’s aesthetic and moral perfection.

This particular shloka is a descriptive praise (vandana) of Lord Rama and does not directly relate to a specific narrative or story from the Ramayana. It focuses on his physical attributes and his sacred role as Sita’s husband, which are themes woven throughout the epic. The imagery used (blue cloud, lightning-like yellow garment) evokes his divine form as described in various scriptures, signifying his cosmic presence and captivating charm. It is a devotional tribute rather than a narrative piece.

Sentence - 1

———

कन्दर्प अगणित अमित छवि नव नील नीरद सुन्दरं

———

Meaning

ఆయన అందం అసంఖ్యాకమైనది, అపారమైనది, నూతనమైన, నీలమేఘం వలె సుందరమైనది.

He whose beauty is countless and boundless, like a fresh, blue, beautiful cloud.

Meaning of Words

कन्दर्प		కందర్ప		Kandarp
మన్మథుడు, ప్రేమ దేవత మన్మథుడు హిందూ ప్రేమ, కోరిక మరియు ఆకర్షణ దేవుడు. అతను తరచుగా యువకుడు, అందమైన వ్యక్తిగా చిత్రీకరించబడతాడు, అందానికి ఒక ప్రమాణంగా పరిగణించబడతాడు. ఈ పదం అత్యున్నత సౌందర్య ప్రమాణాన్ని సూచిస్తుంది, శ్రీరాముని అందం మన్మథుని అందాన్ని కూడా మించిపోతుందని ఉద్దేశ్యం.			Kamadeva, God of Love Kamadeva is the Hindu deity of love, desire, and attraction. He is often depicted as a youthful, handsome man, making him a benchmark for beauty. This word sets a high standard of beauty, implying Lord Rama’s beauty surpasses even Kamadeva’s.
अगणित		అగణిత		Agaṇita
అసంఖ్యాకమైన, లెక్కలేనన్ని లెక్కించలేనిది, లేదా గణించలేనిది, అత్యంత విస్తారమైన పరిమాణం లేదా కొలతను సూచిస్తుంది. అందాన్ని వర్ణించేటప్పుడు, ఇది కొలవలేని గొప్పతనాన్ని సూచిస్తుంది.			Countless, innumerable Beyond calculation or enumeration, signifying an extremely vast quantity or measure. When describing beauty, it means an abundance that cannot be quantified.
अमित		అమిత		Amita
అపారమైన, కొలతలేని పరిమాణం, పరిధి లేదా డిగ్రీలో పరిమితులు లేనిది; సరిహద్దులు లేనిది. ఇది శ్రీరాముని అందం యొక్క అనంత స్వభావాన్ని నొక్కి చెబుతుంది.			Immeasurable, boundless Limitless in extent, size, or degree; without boundaries. It emphasizes the infinite nature of Lord Rama’s beauty.
छवि		ఛవి		Chavi
అందం, కాంతి, వైభవం సహజమైన ఆకర్షణ లేదా ఆకర్షణీయమైన లక్షణం; ప్రకాశవంతమైన మరియు ఆకట్టుకునే రూపం. ఇది మొత్తం వాతావరణాన్ని మరియు దృశ్య ఆకర్షణను సూచిస్తుంది.			Beauty, radiance, splendor The inherent attractiveness or captivating quality; the brilliant and impressive appearance. It refers to the overall aura and visual appeal.
नव		నవ		Nava
నూతన, కొత్త ఇటీవల సృష్టించబడిన లేదా అభివృద్ధి చేయబడినది; ఇంతకు ముందు లేనిది; శక్తివంతమైన మరియు స్వచ్ఛమైన నాణ్యతను సూచిస్తుంది. ఇక్కడ, ఇది మేఘ పోలిక యొక్క తాజాదనాన్ని మరియు ఆకర్షణీయమైన స్వభావాన్ని పెంచుతుంది.			New, fresh Recently created or developed; not previously existing; implying a vibrant and pristine quality. Here, it adds to the freshness and appealing nature of the cloud comparison.
नील		నీల		Nīla
నీలం ఆకాశం మరియు సముద్రం రంగు, భారతీయ సంప్రదాయాలలో తరచుగా దైవత్వం, విశాలత మరియు ప్రశాంతతతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది. ఇది శ్రీరాముని నలుపు రంగు, ప్రశాంతమైన శరీర ఛాయను వివరిస్తుంది, ఇది విష్ణు అవతారాలకు లక్షణం.			Blue The color of the sky and the sea, often associated with divinity, vastness, and calm in Indian traditions. It describes Lord Rama’s dark, serene complexion, characteristic of Vishnu avatars.
नीरद		నీరద		Nīrada
వాతావరణంలో తేలియాడే నీటి బిందువులు లేదా మంచు స్ఫటికాల దృశ్యమాన సమూహం, తరచుగా దేవతల ముదురు లేదా నీలం రంగు ఛాయలకు అలంకారికంగా ఉపయోగించబడుతుంది. మేఘంతో పోలిక అందాన్ని మరియు లోతైన గంభీరాన్ని సూచిస్తుంది.			Cloud A visible mass of water droplets or ice crystals suspended in the atmosphere, often used metaphorically for dark or blue complexions of deities. The comparison to a cloud suggests both beauty and profound depth.
सुन्दरं		సుందరం		Sundaram
సుందరమైన, మనోహరమైన ఇంద్రియాలకు లేదా మనసుకు ఆహ్లాదకరమైనది; సౌందర్యాత్మకంగా ఆకర్షణీయమైనది. ఇది శ్రీరాముని రూపం యొక్క మొత్తం దృశ్య ఆనందాన్ని సంగ్రహిస్తుంది.			Beautiful, charming Pleasing to the senses or mind; aesthetically appealing. It encapsulates the overall visual delight of Lord Rama’s form.

Sentence - 2

———

पटपीत मानहुँ तडित रुचि शुचि नोमि जनक सुतावरं ॥

———

Meaning

ఆయన పీతాంబరం మెరుపు వలె ప్రకాశిస్తుంది, అటువంటి పవిత్రమైన జనక కుమార్తె భర్తకు (శ్రీరామునికి) నేను నమస్కరిస్తున్నాను.

Whose yellow garment shines like lightning, to that pure husband of Janaka’s daughter (Sita), I bow.

Meaning of Words

पटपीत		పటపీత		Paṭapīta
పీతాంబరం, పసుపు వస్త్రం ‘పట’ అంటే వస్త్రం లేదా దుస్తులు, మరియు ‘పీత’ అంటే పసుపు రంగు. కలిపి, ఇది శ్రీవిష్ణువు మరియు అతని అవతారాలు ధరించే ప్రత్యేకమైన పసుపు వస్త్రాలను సూచిస్తుంది, ఇది పవిత్రత మరియు శుభాన్ని సూచిస్తుంది.			Yellow garment, yellow cloth ‘Paṭa’ means cloth or garment, and ‘Pīta’ means yellow. Together, it refers to the distinctive yellow attire worn by deities like Lord Vishnu and his avatars, symbolizing purity and auspiciousness.
मानहुँ		మానహుం		Mānahuṁ
వలె, లాగా పోలిక లేదా సారూప్యతను సూచించడానికి ఉపయోగించే క్రియావిశేషణం, ఏదో ఒక నిర్దిష్ట పద్ధతిలో కనిపిస్తుందని సూచిస్తుంది. ఇది వస్త్రం యొక్క మెరుపు మెరుపుకు ఎంత సారూప్యంగా ఉందో నొక్కి చెబుతుంది.			As if, like An adverb used to indicate comparison or similarity, suggesting that something is appearing in a particular way. It highlights the striking resemblance of the garment’s glow to lightning.
तडित		తడిత		Taḍita
వాతావరణంలో విద్యుత్ ఉత్సర్గం ద్వారా ఉత్పత్తి అయ్యే కాంతి మరియు ఉరుము మెరుపు, దాని ఆకస్మిక ప్రకాశం మరియు అద్భుతమైన దృశ్య ప్రభావానికి ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ పోలిక రాముని వస్త్రం యొక్క అద్భుతమైన మరియు తక్షణ మెరుపును నొక్కి చెబుతుంది.			Lightning The flash of light and thunder produced by an electrical discharge in the atmosphere, known for its sudden brilliance and striking visual impact. This comparison emphasizes the dazzling and instantaneous glow of Rama’s attire.
रुचि		రుచి		Ruchi
కాంతి, వైభవం, ఆకర్షణ అద్భుతమైన మరియు ఆకట్టుకునే ప్రదర్శన; తీవ్రమైన ప్రకాశం లేదా మెరుపు; ఆనందం లేదా ఆకర్షణను కూడా సూచిస్తుంది. ఇక్కడ, ఇది పసుపు వస్త్రం యొక్క ఆకర్షణీయమైన మెరుపును ప్రత్యేకంగా సూచిస్తుంది.			Radiance, splendor, charm A brilliant and impressive display; an intense brightness or glow; also refers to delight or attraction. Here, it specifically refers to the captivating shine of the yellow garment.
शुचि		శుచి		Shuchi
పవిత్రమైన, స్వచ్ఛమైన కాలుష్యం లేదా మలినం లేనిది; నైతికంగా మంచి మరియు ధర్మబద్ధమైనది. ఇది శ్రీరాముని నిష్కళంకమైన స్వభావాన్ని మరియు ఆయన దైవిక పవిత్రతను సూచిస్తుంది.			Pure, holy, sacred Free from defilement or pollution; morally good and righteous. It signifies Lord Rama’s unblemished character and his divine purity.
नोमि		నోమి		Nomi
నేను నమస్కరిస్తున్నాను నమస్కరించడం ద్వారా భక్తి, అణకువ లేదా గౌరవాన్ని సూచించే క్రియ. ఇది శ్రీరామునికి భక్తుని వినయపూర్వకమైన నమస్కారాన్ని వ్యక్తీకరిస్తుంది.			I bow, I salute A verb indicating an act of reverence, submission, or respect, typically by bowing down. This expresses the devotee’s humble obeisance to Lord Rama.
जनक		జనక		Janaka
జనకుడు (విదేహ రాజు, సీత తండ్రి) జనక మహారాజు విదేహ దేశానికి చెందిన ఒక జ్ఞానవంతుడు మరియు ధర్మాత్ముడైన రాజు, తన ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానానికి మరియు సీతాదేవి పెంపుడు తండ్రిగా ప్రసిద్ధి చెందాడు, ఆమె నాగలి దున్నుతున్నప్పుడు దొరికింది.			Janaka (King of Videha, Sita’s father) King Janaka was a wise and righteous king of Videha, known for his spiritual wisdom and as the foster father of Sita, who was found in a furrow while plowing.
सुता		సుత		Sutā
ఒక ఆడపిల్ల; ఇక్కడ జనక మహారాజు కనుగొని, దత్తత తీసుకున్న భూదేవి యొక్క దైవిక కుమార్తె అయిన సీతను సూచిస్తుంది.			Daughter A female child; here referring to Sita, the divine daughter of Mother Earth, found and adopted by King Janaka.
वरं		వరం		Varaṁ
భర్త, శ్రేష్ఠుడు, వరం ఈ సందర్భంలో, ఇది భర్త, శ్రీరాముని సూచిస్తుంది, సీతకు ఎంపిక చేయబడినవాడు. ‘వర’ అంటే వరం లేదా శ్రేష్ఠమైనది అని కూడా అర్థం, ఇది రాముని ఉన్నతమైన గుణాలను నొక్కి చెబుతుంది.			Husband, chosen one In this context, it refers to the husband, Lord Rama, who is the chosen one for Sita. ‘Vara’ can also mean a boon or excellent, highlighting Rama’s supreme qualities.

---