Full Shloka¶
The Shloka¶
———
अधरं मधुरं वदनं मधुरं नयनं मधुरं हसितं मधुरम् ।
हृदयं मधुरं गमनं मधुरं मधुराधिपतेरखिलं मधुरम् ॥
वचनं मधुरं चरितं मधुरं वसनं मधुरं वलितं मधुरम् ।
चलितं मधुरं भ्रमितं मधुरं मधुराधिपतेरखिलं मधुरम् ॥
वेणुर्मधुरो रेणुर्मधुरः पाणिर्मधुरः पादौ मधुरौ ।
नृत्यं मधुरं सख्यं मधुरं मधुराधिपतेरखिलं मधुरम् ॥
गीतं मधुरं पीतं मधुरं भुक्तं मधुरं सुप्तं मधुरम् ।
रूपं मधुरं तिलकं मधुरं मधुराधिपतेरखिलं मधुरम् ॥
करणं मधुरं तरणं मधुरं हरणं मधुरं रमणं मधुरम् ।
वमितं मधुरं शमितं मधुरं मधुराधिपतेरखिलं मधुरम् ॥
गुञ्जा मधुरा माला मधुरा यमुना मधुरा वीची मधुरा ।
सलिलं मधुरं कमलं मधुरं मधुराधिपतेरखिलं मधुरम् ॥
गोपी मधुरा लीला मधुरा युक्तं मधुरं मुक्तं मधुरम् ।
दृष्टं मधुरं शिष्टं मधुरं मधुराधिपतेरखिलं मधुरम् ॥
गोपा मधुरा गावो मधुरा यष्टिर्मधुरा सृष्टिर्मधुरा ।
दलितं मधुरं फलितं मधुरं मधुराधिपतेरखिलं मधुरम् ॥
———
Meaning / Summary¶
మధురాష్టకం శ్రీకృష్ణ భగవానుడి దివ్య సౌందర్యాన్ని, ఆకర్షణను, సర్వవ్యాప్తమైన మాధుర్యాన్ని కీర్తించే ఒక లోతైన భక్తి గీతం. ఒక నిజమైన భక్తుడికి, భగవంతుని ప్రతీ అంశం, ఆయన ఆటలు, ఆయన రూపం, ఆయన మాటలు, మరియు ఆయన నివాసం కూడా వర్ణించలేని మాధుర్యంతో నిండి ఉంటాయని ఇది తెలియజేస్తుంది. ఈ స్తోత్రం భక్తుడిని భక్తి యొక్క ‘మాధుర్యం’లో మునిగిపోవడానికి సహాయపడుతుంది, ఇది దైవిక ప్రేమ ప్రతిదాన్ని ఆనందకరమైన అనుభవంగా ఎలా మారుస్తుందో తెలియజేస్తుంది. ఇది నిజమైన భక్తి కేవలం బాహ్య ఆచారాల గురించి కాదని, కృష్ణుడి యొక్క అన్ని వ్యక్తీకరణలలో అంతర్లీనంగా ఉన్న మాధుర్యాన్ని మరియు దివ్యత్వాన్ని గ్రహించడం గురించి అని బోధిస్తుంది, ఇది పూర్తి శరణాగతి మరియు ఆనంద స్థితికి దారి తీస్తుంది.
మధురాష్టకం శ్రీ వల్లభాచార్యులచే రచించబడిన ఒక స్తోత్రం, ఇది శ్రీకృష్ణ భగవానుడి సర్వవ్యాప్తమైన మాధుర్యాన్ని అద్భుతంగా వర్ణిస్తుంది. దీనిలోని ప్రతి ఎనిమిది శ్లోకాలు (అష్టకం) కృష్ణుడి యొక్క ఒక నిర్దిష్ట అంశం ‘మధురం’ (తీపి), అనగా మనోహరమైన, ఆకర్షణీయమైన మరియు మంత్రముగ్ధులను చేసేది అని పేర్కొంటూ ప్రారంభమవుతాయి. ఇది ఆయన మధురమైన ముఖం, మధురమైన చిరునవ్వు, మధురమైన రూపం, మధురమైన పనులు, మధురమైన మాటలు, మధురమైన క్రీడలు, మరియు ఆయన మధురమైన వస్త్రాలు, మాలలు వంటి వివిధ లక్షణాలను వివరిస్తుంది. చివరగా, మాధుర్యానికి అధిపతియైన కృష్ణుడికి సంబంధించిన ప్రతిదీ మధురమే అని నిర్ధారిస్తుంది.
The Madhurashtakam is a profound devotional hymn that celebrates the divine beauty, charm, and all-encompassing sweetness of Lord Krishna. It signifies that for a true devotee, every aspect of the Lord, from His playful actions to His form, His words, and even His abode, is filled with an ineffable sweetness that transcends material understanding. This hymn helps the devotee to immerse themselves in the ‘madhurya’ (sweetness) of devotion, realizing that divine love transforms everything into a blissful experience. It teaches that true devotion is not just about external rituals but about perceiving the inherent sweetness and divinity in all of Krishna’s manifestations, leading to a state of complete surrender and joy.
The Madhurashtakam is a hymn composed by Sri Vallabhacharya, which beautifully describes the all-pervading sweetness of Lord Krishna. Each of its eight verses (ashtakam) begins by stating that a particular aspect of Krishna is ‘madhuram’ (sweet), meaning delightful, charming, and enchanting. It enumerates various characteristics like His sweet face, sweet smile, sweet form, sweet actions, sweet words, sweet pastimes, and even His sweet attire and garlands, concluding that indeed, everything about the Lord of Sweetness, Krishna, is sweet.