Hanuman Chalisa - Doha - 2

The Shloka

———

बुद्धिहीन तनु जानिके सुमिरौं पवन-कुमार ।

बल बुधि बिद्या देहु मोहिं हरहु कलेस बिकार ॥

———

బుద్ధిహీన్ తను జానికే సుమిరౌఁ పవన-కుమార్.

బల బుధి బిద్యా దేహు మోహిఁ హరహు కలేస బికార.

———

Buddhiheen tanu jaanike sumiraun pawan-kumaar.

Bal budhi bidya dehu mohin harahu kales bikaar.

———

Meaning / Summary

ఈ శ్లోకం హనుమాన్ చాలీసాలోని మొదటి పద్యం, ఇది శక్తివంతమైన భక్తి స్తోత్రం. ఇది భక్తుడు తన స్వంత పరిమితులను (బుద్ధి లేకపోవడం) అంగీకరించి, వినయంతో హనుమాన్ ప్రభువుకు శరణాగతి చెందడాన్ని సూచిస్తుంది. తన ‘బుద్ధిహీన్ తను’ (బుద్ధి లేని శరీరం) గురించి అంగీకరించడం ద్వారా, భక్తుడు వినయాన్ని ప్రదర్శిస్తాడు, ఇది దైవ కృపను పొందడానికి అవశ్యకం. ఈ ప్రార్థన హనుమాన్ నుండి ‘బల’ (బలం), ‘బుద్ధి’ (వివేకం) మరియు ‘విద్య’ (జ్ఞానం) ఇవ్వమని స్పష్టంగా కోరుతుంది, హనుమాన్ స్వయంగా ఈ సద్గుణాల సారం. అంతేకాకుండా, ‘కలేస’ (కష్టాలు, దుఃఖాలు) మరియు ‘బికార’ (లోపాలు, అసంపూర్ణతలు) నుండి విముక్తిని కోరుతుంది, ఇవి ఆధ్యాత్మిక మరియు ప్రాపంచిక పురోగతికి అడ్డంకులు. ఈ శ్లోకం మొత్తం చాలీసాకు నేపథ్యాన్ని నిర్దేశిస్తుంది, హనుమాన్ ఆశీస్సుల ద్వారా శారీరక, మానసిక మరియు ఆధ్యాత్మిక శ్రేయస్సు కోసం ఒక సాధకుడి తీవ్రమైన కోరికను స్థాపించుతుంది.

నా శరీరం బుద్ధిహీనమైనదని తెలుసుకొని, ఓ వాయుపుత్రా (హనుమాన్), నిన్ను స్మరిస్తున్నాను. నాకు బలం, బుద్ధి, విద్య ప్రసాదించు, నా కష్టాలు మరియు లోపాలను తొలగించు.

భక్తుడు తన జ్ఞాన లోపాన్ని వినయంగా అంగీకరించి, వాయుపుత్రుడైన హనుమాన్‌ను ఆహ్వానిస్తాడు. అటుపై, హనుమాన్‌ను బలం, తెలివితేటలు మరియు జ్ఞానాన్ని ప్రసాదించమని, మరియు తన కష్టాలన్నింటినీ, లోపాలన్నింటినీ తొలగించమని ప్రార్థిస్తాడు.

ఈ ప్రారంభ ద్విపద హనుమాన్ చాలీసా మొత్తానికి ఒక హృదయపూర్వక ఆవాహనగా పనిచేస్తుంది. భక్తుడు తన పరిమితులను, ముఖ్యంగా తన ‘బుద్ధిహీన్ తను’ - నిజమైన వివేకం లేదా దైవిక జ్ఞానం లేని శరీరంగా భావించబడిన - వినయంగా అంగీకరించడం ద్వారా ప్రారంభిస్తాడు. ఈ అహంకారం లేని చర్య భక్తి సాధనలలో చాలా ముఖ్యమైనది, ఇది చిత్తశుద్ధిని ప్రదర్శించి, దైవ కృపను స్వీకరించడానికి హృదయాన్ని సిద్ధం చేస్తుంది. ‘పవన-కుమార్’ (హనుమాన్ ప్రభువు) ను ఆహ్వానించడం ద్వారా, భక్తుడు బలం, వివేకం మరియు జ్ఞానానికి ప్రతిరూపమైన దేవతను సంబోధిస్తున్నాడు. తదుపరి అభ్యర్థన ‘బల బుద్ధి బిద్యా దేహు మోహిఁ’ ఈ అత్యున్నత సద్గుణాల కోసం ప్రత్యక్ష అభ్యర్థన, హనుమాన్ మాత్రమే ఈ గుణాలను ప్రసాదించగలడని గుర్తించి. ‘బల’ కేవలం శారీరక బలాన్ని మాత్రమే కాకుండా, మానసిక ధైర్యం మరియు స్థైర్యాన్ని కూడా సూచిస్తుంది. ‘బుద్ధి’ అంటే పదునైన తెలివితేటలు మరియు సరైన తీర్పు, ‘విద్య’ అంటే లౌకిక జ్ఞానం మరియు ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానాన్ని సూచిస్తుంది. చివరి భాగం, ‘హరహు కలేస బికార,’ అన్ని రకాల బాధలను (‘కలేస’) - శారీరక నొప్పి, మానసిక వేదన మరియు భావోద్వేగ బాధలను - తొలగించమని మరియు ‘బికార’ - ఒకరి ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణం మరియు ప్రాపంచిక పురోగతికి ఆటంకం కలిగించే అన్ని దుర్గుణాలు, అసంపూర్ణతలు మరియు ప్రతికూల ధోరణుల నుండి ఆత్మను శుద్ధి చేయమని ప్రార్థన. ఈ విధంగా, ఈ దోహా హనుమాన్ ప్రభువు యొక్క అపారమైన కృప ద్వారా భౌతిక మరియు ఆధ్యాత్మిక, సమగ్ర శ్రేయస్సు కోసం ఒక సమగ్ర ప్రార్థన.

This shloka is the opening verse of the Hanuman Chalisa, a powerful devotional hymn. It signifies the devotee’s humble submission and recognition of their own limitations (lack of intellect) before invoking Lord Hanuman. By acknowledging his own ‘buddhiheen tanu’ (body devoid of intelligence), the devotee expresses humility, which is a prerequisite for receiving divine grace. The prayer then explicitly asks for ‘bal’ (strength), ‘budhi’ (intellect), and ‘vidya’ (knowledge) from Hanuman, who is himself the embodiment of these virtues. Furthermore, it seeks liberation from ‘kales’ (afflictions, sorrows) and ‘bikaar’ (defects, impurities), which are the obstacles to spiritual and worldly progress. This shloka sets the tone for the entire Chalisa, establishing a seeker’s earnest desire for physical, mental, and spiritual well-being through Hanuman’s blessings.

Knowing my body to be devoid of intelligence, I remember you, O Son of the Wind (Hanuman). Grant me strength, intellect, and knowledge, and remove my afflictions and imperfections.

The devotee humbly acknowledges their lack of wisdom and invokes Lord Hanuman, the Son of the Wind. They then pray to Hanuman to bestow upon them strength, intelligence, and knowledge, and to eradicate all their sufferings and flaws.

This opening couplet serves as a heartfelt invocation, setting the stage for the entire Hanuman Chalisa. The devotee begins by humbly admitting their own limitations, specifically their ‘buddhiheen tanu’ – a body perceived as being devoid of true intellect or divine wisdom. This act of self-effacement is crucial in devotional practices, as it demonstrates sincerity and prepares the heart to receive divine grace. By invoking ‘Pawan-Kumaar’ (Lord Hanuman), the devotee is addressing the epitome of strength, wisdom, and knowledge. The subsequent plea ‘Bal Budhi Bidya Dehu Mohin’ is a direct request for these supreme virtues, recognizing that only Hanuman, the repository of such qualities, can bestow them. ‘Bal’ represents not just physical strength, but also mental fortitude and courage. ‘Budhi’ refers to a sharp intellect and sound judgment, while ‘Bidya’ signifies both worldly knowledge and spiritual enlightenment. The final part, ‘Harahu Kales Bikaar,’ is a prayer to eliminate all forms of suffering (‘kales’), which include physical pain, mental anguish, and emotional distress, and to purify the self from ‘bikaar’ – all vices, imperfections, and negative tendencies that hinder one’s spiritual journey and worldly progress. Thus, this doha is a comprehensive prayer for overall well-being, both material and spiritual, sought through the boundless grace of Lord Hanuman.

Sentence - 1

———

बुद्धिहीन तनु जानिके सुमिरौं पवन-कुमार ।

———

Meaning

నా శరీరం బుద్ధిహీనమైనదని తెలుసుకొని, ఓ వాయుపుత్రా (హనుమాన్), నిన్ను స్మరిస్తున్నాను.

Knowing my body to be devoid of intelligence, I remember you, O Son of the Wind (Hanuman).

Meaning of Words

बुद्धिहीन		బుద్ధిహీన్		Buddhiheen
బుద్ధిలేని, జ్ఞానములేని. జ్ఞానం, వివేకం లేదా మానసిక శక్తి లేని స్థితిని సూచిస్తుంది, ఇది భక్తుడి వినయాన్ని తెలియజేస్తుంది.			Devoid of intellect, unintelligent, without wisdom. This word signifies a state of lacking mental capacity, wisdom, or sharpness of mind, implying humility on the part of the devotee.
तनु		తను		Tanu
శరీరం. భౌతిక రూపాన్ని లేదా మానవ శరీరాన్ని సూచిస్తుంది, ఇది పరిమితమైనది మరియు అసంపూర్ణమైనదిగా భావించబడుతుంది.			Body. Refers to the physical form or mortal body, which is seen as limited and imperfect.
जानिके		జానికే		Jaanike
తెలుసుకొని, తెలిసి. భక్తుడు తన సొంత పరిమితులను గుర్తించి, వినయంగా అంగీకరించడాన్ని వ్యక్తం చేస్తుంది.			Knowing, understanding, considering. Expresses the devotee’s awareness and humble acknowledgment of their own limitations.
सुमिरौं		సుమిరౌఁ		Sumiraun
నేను స్మరిస్తాను, నేను ప్రార్థిస్తాను. దేవుడిని, ముఖ్యంగా హనుమాన్‌ను గుర్తుచేసుకొని, భక్తితో ప్రార్థించే లోతైన క్రియను సూచిస్తుంది.			I remember, I invoke, I meditate upon. Indicates a deep devotional act of recalling and reverently calling upon the divine, specifically Lord Hanuman.
पवन-कुमार		పవన-కుమార్		Pawan-kumaar
వాయుపుత్రుడు (శ్రీ హనుమాన్). హనుమాన్కు గౌరవప్రదమైన విశేషణం, వాయుదేవుని కుమారుడిగా ఆయన పుట్టుకను హైలైట్ చేస్తుంది, ఇది ఆయన అపారమైన బలం మరియు వేగాన్ని సూచిస్తుంది.			Son of the Wind (Lord Hanuman). A reverential epithet for Lord Hanuman, highlighting his origin as the son of Vayu, the Wind God, which signifies his immense strength and swiftness.

Sentence - 2

———

बल बुधि बिद्या देहु मोहिं हरहु कलेस बिकार ॥

———

Meaning

నాకు బలం, బుద్ధి, విద్య ప్రసాదించు, నా కష్టాలు మరియు లోపాలను తొలగించు.

Grant me strength, intellect, and knowledge, and remove my afflictions and imperfections.

Meaning of Words

बल		బల		Bal
బలం, శక్తి. సవాళ్లను అధిగమించడానికి అవసరమైన శారీరక, మానసిక మరియు ఆధ్యాత్మిక బలాన్ని సూచిస్తుంది.			Strength, power, might. Refers to physical, mental, and spiritual strength needed to overcome challenges.
बुधि		బుధి		Budhi
బుద్ధి, జ్ఞానం. సరైన మరియు తప్పును గ్రహించే, వివేకవంతమైన నిర్ణయాలు తీసుకోవడానికి అవసరమైన అవగాహన, తర్కం మరియు వివేచన శక్తి.			Intellect, wisdom, intelligence. The faculty of understanding, reasoning, and discerning right from wrong, essential for making wise decisions.
बिद्या		బిద్యా		Bidya
విద్య, జ్ఞానం. సాంసారిక జ్ఞానంతో పాటు ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానాన్ని సూచిస్తుంది, ఇది ఆత్మజ్ఞానం మరియు ప్రబుద్ధతకు దారితీస్తుంది.			Knowledge, learning, education. Refers to both worldly knowledge and spiritual wisdom, leading to self-realization and enlightenment.
देहु		దేహు		Dehu
ఇవ్వు, ప్రసాదించు. హనుమాన్ ప్రభువు ఆశీర్వాదం కోసం ఒక వినయపూర్వకమైన అభ్యర్థన.			Give, bestow, grant. A humble request for the blessings of Lord Hanuman.
मोहिं		మోహిఁ		Mohin
నాకు. ప్రార్థనను మరియు అభ్యర్థనను ప్రత్యేకంగా తనపైకి నిర్దేశిస్తుంది.			To me, upon me, for me. Directs the prayer and request specifically to the self.
हरहु		హరహు		Harahu
తొలగించు, నాశనం చేయుము. హనుమాన్ ప్రభువు కష్టాలు మరియు ప్రతికూల ప్రభావాలను తొలగించమని లేదా తగ్గించమని విన్నపం.			Remove, take away, destroy, alleviate. A plea to Lord Hanuman to eliminate or alleviate sufferings and negative influences.
कलेस		కలేస		Kales
కష్టాలు, దుఃఖాలు, బాధలు. మానసిక మరియు భావోద్వేగ బాధలు, ప్రాపంచిక సమస్యలు మరియు ఆధ్యాత్మిక పురోగతికి ఆటంకం కలిగించే దుఃఖాలను సూచిస్తుంది.			Afflictions, sufferings, distress, troubles. Refers to mental and emotional distress, worldly problems, and sorrows that hinder spiritual progress.
बिकार		బికార		Bikaar
లోపాలు, వికారాలు, అనారోగ్యాలు. పరిశుద్ధమైన జీవితానికి ఆటంకం కలిగించే అన్ని లోపాలు, దుర్గుణాలు, ప్రతికూల ధోరణులు మరియు శారీరక లేదా మానసిక అశుభ్రతలను కలిగి ఉంటుంది.			Defects, imperfections, weaknesses, ailments, impurities. Encompasses all faults, vices, negative tendencies, and physical or mental impurities that obstruct a pure life.

---