Hanuman Chalisa - Chopai - 1

The Shloka

———

जय हनुमान ज्ञान गुन सागर ।

जय कपीस तिहुँ लोक उजागर ॥

———

Jai Hanuman Gyan Gun Sagar ।

Jai Kapis Tihun Lok Ujagar ॥

———

Meaning / Summary

हनुमान चालीसातील हे पहिले चौपाई एक शक्तिशाली आवाहन आहे. ते हनुमानाचे सर्वोच्च गुण, म्हणजे अफाट ज्ञान आणि सद्गुणांचे भांडार म्हणून लगेच स्थापित करते. त्यांना तिन्ही लोकांचा ‘उजागर’ (प्रकाशित करणारा) असे संबोधून, त्यांची सर्वव्यापी उपस्थिती, अज्ञान आणि वाईट गोष्टी दूर करण्याची त्यांची क्षमता आणि त्यांचे कीर्ती जी सर्व अस्तित्वाच्या क्षेत्रांमध्ये पसरलेली आहे, हे दर्शवले जाते. हे संपूर्ण चालीसासाठी एक महत्त्वपूर्ण संदर्भ निश्चित करते, हनुमानाचे दिव्य स्वरूप आणि त्यांची धार्मिकता व ज्ञानाचे प्रतीक म्हणून भूमिका अधोरेखित करते.

भगवान हनुमानांचा विजय असो, जे ज्ञान आणि सद्गुणांचे सागर आहेत. वानरांचे स्वामी, जे तिन्ही लोकांमध्ये प्रकाश पसरवतात, त्यांचा विजय असो.

हनुमान चालीसाच्या या पहिल्या चौपाईमध्ये भगवान हनुमानांना ज्ञान आणि सद्गुणांचा अथांग सागर म्हटले आहे. ते वानरांचे स्वामी असून, तिन्ही लोकांमध्ये आपला प्रकाश आणि कीर्ती पसरवणारे आहेत, असे यातून सांगितले आहे.

This couplet is the first Chaupai of the Hanuman Chalisa and serves as a powerful invocation. It immediately establishes Hanuman’s supreme qualities as a repository of immense wisdom and virtues. By calling him ‘Ujagar’ (illuminator) of the three worlds, it signifies his omnipresence, his ability to dispel ignorance and evil, and his fame that extends across all realms of existence. It sets the tone for the entire Chalisa, emphasizing Hanuman’s divine nature and his role as a beacon of righteousness and enlightenment.

Hail to Lord Hanuman, who is an ocean of knowledge and virtues. Hail to the Lord of Monkeys, who illuminates all three worlds.

The first couplet of Hanuman Chalisa praises Lord Hanuman as the infinite source of knowledge and virtues, and as the revered leader of monkeys whose glory and illuminating presence extend across all three cosmic realms.

Sentence - 1

———

जय हनुमान ज्ञान गुन सागर

———

Meaning

भगवान हनुमानांचा विजय असो, जे ज्ञान आणि सद्गुणांचे सागर आहेत.

Hail to Lord Hanuman, who is an ocean of knowledge and virtues.

Meaning of Words

जय		Jai
विजय असो, जयजयकार असो स्तुती, आराधना किंवा विजयाचा उद्गार, आदर आणि पूज्यभाव व्यक्त करणारा शब्द.		Hail, Glory, Victory to An exclamation of praise, adoration, or triumph, expressing reverence and veneration.
हनुमान		Hanuman
भगवान हनुमान पवनपुत्र म्हणून ओळखले जाणारे, शक्ती, भक्ती आणि बुद्धीसाठी प्रसिद्ध असलेले वानर देव, रामायणातील एक महत्त्वाचे पात्र.		Lord Hanuman The revered monkey deity, son of the Wind God (Vayu), known for his strength, devotion, and wisdom, a central figure in the epic Ramayana.
ज्ञान		Gyan
ज्ञान, बुद्धी गहन समज, आध्यात्मिक अंतर्दृष्टी आणि विस्तृत शिक्षण.		Knowledge, Wisdom Profound understanding, spiritual insight, and extensive learning.
गुन		Gun
गुण, सद्गुण, विशेषता उत्कृष्ट चारित्र्य, सकारात्मक गुणधर्म आणि उत्तम नैतिक विशेषता.		Virtues, Qualities, Attributes Noble characteristics, positive traits, and excellent moral attributes.
सागर		Sagar
सागर, महासागर, मोठा साठा प्रचंड आणि अमर्याद विस्ताराचे प्रतीक, कशाचा तरी अनंत स्रोत किंवा विपुलता दर्शविते.		Ocean, Vast reservoir Symbolically represents an boundless and immeasurable extent, implying an infinite source or abundance of something.

Sentence - 2

———

जय कपीस तिहुँ लोक उजागर ॥

———

Meaning

वानरांचे स्वामी, जे तिन्ही लोकांमध्ये प्रकाश पसरवतात, त्यांचा विजय असो.

Hail to the Lord of Monkeys, who illuminates all three worlds.

Meaning of Words

जय		Jai
विजय असो, जयजयकार असो		Hail, Glory, Victory to
कपीस		Kapis
वानरांचा स्वामी/राजा हनुमानाचे एक विशेषण, ज्यामध्ये त्यांना वानरसेनेचा प्रमुख किंवा राजा म्हटले जाते, ते आपल्या सामर्थ्याने आणि बुद्धीने वानरांचे नेतृत्व करतात.		Lord of Monkeys A title for Hanuman, referring to him as the chief or king among the monkey tribe, leading them with strength and wisdom.
तिहुँ		Tihun
संख्येने ‘तीन’.		Three Refers to the count ‘three’.
लोक		Lok
लोक, जग, ब्रह्मांड हिंदू धर्मशास्त्रानुसार, हे मुख्यतः तीन प्रमुख अस्तित्वाचे स्तर सूचित करतात: स्वर्ग (उच्च लोक), मृत्युलोक (पृथ्वीवरील लोक) आणि पाताल (निम्न लोक).		Worlds, Realms In Hindu cosmology, these typically refer to the three primary planes of existence: Svarga (heavenly realms), Mrityulok (earthly realm), and Patal (netherworlds).
उजागर		Ujagar
प्रकाशित करणारा, प्रसिद्ध करणारा, उज्वल करणारा जो कशाला तरी प्रकाश, वैभव किंवा प्रसिद्धी देतो, अंधार (अज्ञान) दूर करतो आणि गोष्टी स्पष्ट किंवा प्रमुख करतो.		Illuminator, one who makes renowned/manifests, brings light to One who brings light, glory, or fame to something or someone, dispelling darkness (ignorance) and making things clear or prominent.

---